İçeriğe atla

Nasdaq

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(NASDAQ Dubai sayfasından yönlendirildi)
NASDAQ logosu
NASDAQ

Nasdaq (National Association of Securities Dealers Automated Quotations), resmi bir düzenleyicisi olmayan tezgâh üstü piyasalarda (OTC) işlem gören menkul kıymetler için alım-satım fiyatlarının gösterildiği otomatik bilgi ağı olarak New York'ta kurulmuş olan özel borsadır. Dünyanın teknoloji borsası olarak kabul edilir.

Nasdaq, menkul kıymetler borsasındaki ilk alım satım 1971 yılında başladı. NASDAQ-100 Endeksi, Nasdaq Menkul Kıymetler Borsası'nda işlem gören Amerikan merkezli en büyük 100 şirketi kapsamaktadır. Aralarında Apple, Google, IBM, Netflix, Amazon, Tesla, Microsoft, Facebook, Twitter gibi dünya devi şirketlerinin de bulunduğu günümüzde bilgi teknolojilerine yön veren hemen hemen bütün firmaların, hisse senetlerinin işlem gördüğü bir borsadır. MSCI Information Technologies Net Totar Return Index, MSCI World Telecommunications Services Net Totar Return Index, MSCI World Consumer Discretionary Net USD gibi indeksler bu şirketlerin günlük kar veya zarar hanelerine yazan fiyatları belli bir algoritmaya uyarak, yatırımcılara kârlılık hakkında fikir verir.[kaynak belirtilmeli]

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

1971–2000[değiştir | kaynağı değiştir]

"Nasdaq" önceleri "the National Association of Securities Dealers Automated Quotations" kısaltması (Türkçe: Ulusal Menkul Kıymet Satıcıları Birliği Otomatik Fiyat Teklifleri) olarak kısaca Nasdaq olarak ifade edilirdi.[1] 1971 yılında, halen Finansal Endüstri Düzenleme Kurumu (FINRA) (İngilizce: Financial Industry Regulatory Authority) olarak bilinen Ulusal Menkul Kıymet Satıcıları Birliği (NASD) tarafından kuruldu.[2] 8 Şubat 1971'de Nasdaq borsası dünyanın ilk elektronik borsası olarak faaliyete başladı.[2] İlk başta, sadece "teklif sistemi" idi ve elektronik ticaret yapılamıyordu.[3]

NASDAQ Menkul Kıymetler Borsası nihayetinde tezgah üstü (OTC) (ing: Over-the-counter) alım satım sistemi tarafından gerçekleştirilen büyük alım satımların çoğunluğunu üstlendi ama hala bu şekilde işlem gören birçok menkul kıymet vardır. 1987 gibi daha sonraları Nasdaq borsası medya raporlarında[4] ve ayrıca Standard & Poor's Şirketi tarafından yayınlanan aylık Stok Kılavuzlarında (hisse senedi kılavuzları ve prosedürleri) hala yaygın olarak "OTC" olarak anılırdı.[5] Yıllar sonra ticaret ve hacim raporlaması ve otomatik ticaret sistemleri eklenerek borsa haline geldi. 1981'de Nasdaq, ABD menkul kıymetler piyasalarının toplam 21 milyarlık hissesinin %37'sini sattı. 1991'de Nasdaq'ın payı %46'ya yükseldi.[6] 1992'de Nasdaq Borsası, sermaye piyasalarının ilk kıtalararası bağlantısını oluşturmak için Londra Borsası ile birleşti.[7] 1998'de, "Gelecek yüz yılın borsası" sloganını kullanarak Amerika Birleşik Devletleri'nde çevrimiçi ticaret yapan ilk borsa oldu.[8] Nasdaq Borsası dot-com balonu sırasında birçok şirketin ilgisini çekti.

Ana indeksi, başlangıcından beri yayınlanan NASDAQ Composite'dir. QQQ Borsa yatırım fonu, 1985'te piyasaya sürülen büyük sermayeli NASDAQ-100 endeksini ve piyasa değeri açısından en büyük 100 şirketi izleyen NASDAQ Financial-100 Endeksini takip eder.

Sözleşme özellikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Nasdaq 100 vadeli işlemleri CME'de (Chicago Ticaret Borsası) işlem görürken türevleri E-Mini Nasdaq 100 ve Micro E-Mini Nasdaq 100 vadeli işlemleri EMiniCME'de işlem görmektedir. Aşağıda Nasdaq 100 ve türevleri için sözleşme özellikleri yer almaktadır.

Sözleşme Özellikleri
Nasdaq 100 (NDA)[9] E-Mini Nasdaq 100 (NQ/ENQ)[10] Mikro E-Mini Nasdaq (MNQ)[11]
Sözleşme Boyutu: $100 X Nasdaq 100 Endeksi $20 X Nasdaq 100 Endeksi $2 X Nasdaq 100 Endeksi
Borsa: CME EMiniCME EMiniCME
Sektör: Endeks Endeks Endeks
Tik Boyutu: 0,25 0,25 0,25
Tik Değeri: 25 USD 5 USD 0,5 USD
Temel puan değeri (BPV): 100 20 2
Mezhep: USD USD USD
Ondalık Basamağı: 2 2 2

Teklif kullanılabilirliği[değiştir | kaynağı değiştir]

Nasdaq teklifleri üç seviyede mevcuttur:

  • Seviye 1 en yüksek alış ve en düşük satış fiyatını gösterir—iç teklif.
  • Seviye 2, piyasa yapıcıların tüm halka açık tekliflerini, hisse senedi almak veya satmak isteyen piyasa aracılarının bilgileri ve yakın zamanda gerçekleştirilen emirlerle birlikte gösterir.[12]
  • Seviye 3 piyasa yapıcılar tarafından kullanılır ve onların tekliflerini girmelerine ve emirleri yürütmelerine olanak tanır.[13]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Frequently Asked Questions. NASDAQ.com. NASDAQ, n.d. Web. December 23, 2001. 29 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ a b Terrell, Ellen. "History of the American and Nasdaq Stock Exchanges". Library of Congress. April 14, 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ KENNON, JOSHUA (26 Mart 2019). "What Is the NASDAQ?". Dotdash. 17 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ Gilpin, Kenneth N. (July 3, 1987). "Company News: An Erratic Quarter for Stock Markets". The New York Times. ISSN 0362-4331. 1 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ Salinger, Lawrence M. (14 Haziran 2013). Encyclopedia of White-Collar and Corporate Crime (İngilizce). SAGE Publications. ISBN 978-1-4522-7616-8. 18 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2022. 
  6. ^ WIDDER, PAT (24 Mayıs 1992). "NASDAQ HAS EYE ON NEXT 100 YEARS". Chicago Tribune. 29 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2022. 
  7. ^ Odekon, Mehmet (March 17, 2015). Booms and Busts: An Encyclopedia of Economic History from the First Stock Market Crash of 1792 to the Current Global Economic Crisis: An Encyclopedia of Economic History from the First Stock Market Crash of 1792 to the Current Global Economic Crisis. Routledge. ISBN 9781317475750. 3 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ "Feb 8, 1971 CE: 'Stock Market for the Next 100 Years' Opens". National Geographic. 19 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2019. 
  9. ^ "Historical Nasdaq 100 Intraday Futures Data (NDA)". PortaraCQG (Amerikan ingilizcesi). 29 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2022. 
  10. ^ "Historical E Mini Nasdaq 100 Intraday NQ/ENQ Futures Data". PortaraCQG (Amerikan ingilizcesi). 26 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2022. 
  11. ^ "Historical Micro E-Mini Nasdaq 100 Intraday Data (MNQ)". PortaraCQG (Amerikan ingilizcesi). 4 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2022. 
  12. ^ "Order Book, Level 2 Market Data, and Depth of Market". 
  13. ^ "Nasdaq Level III Quote". 13 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.