Moriskolar

Moriskolar, 1500'lerde Endülüs tamamen yok edildikten sonra Müslümanların ve Yahudilerin İber Yarımadası'ndan sürülmesi üzerine vatanları İspanya ve Portekiz'den ayrılmamak için Hristiyanlığa dönen Müslümanlardır. Daha sonraları bu ünvan, Katolik olarak bilinen fakat gizlice Müslümanlığı yaşamaya devam ettiğinden şüphelenilenlere karşı kötüleyici bir anlamda kullanılmaya başlandı. Morisko sürgününden sonra bazı Moriskolara ise din adamları tarafından verilen fetvalarla; gayrimüslimlere (kârını yoksullara dağıtma şartı ile) faiz verme, Hristiyan gibi giyinip yaşama, gizlice ibadet yapabilme ve zorunluluk halinde içki tüketme gibi olanaklar ile Hristiyanların baskıları karşısında yaşamlarını idame ettirme olanakları verilmiştir.

Nüfus

Gemilerle İber Yarımadası'nın dışına sürgün

Moriskoların sürgün dönemindeki nüfusları belirsizdir. Tehcir fermanlarına dayanılarak yapılan tahminler 275 000 kişi civarındadır. Daha güncel araştırmalar sonucunda 1500'lerin başında İspanya'da bir milyon civarında Morisko'nun var olduğuna işaret ediliyor.

Büşerrat Savaşı'nın bir sonucu olarak Gırnata Devleti'nde ikamet etmekte olan Gırnatalı 80 000 civarında Morisko Endülüs'ün ve Kastilya'nın değişik bölgelerine sürüldü.

Moriskolar tek tip bir kimliğe mensup bir topluluk olmanın aksine, İslam ortak kimliğini taşıyan değişik gruplara verilen bir genel isimdi.

Gırnata

1609 yılında İspanya'dan sürülen Endülüs Müslümanlarının Oran limanına çıkışı

Gırnata, İber Yarımadası'ndaki son Müslüman devletti. 1400'lerin sonlarında bu ülkenin nüfusunun çoğunluğu Müslüman'dı ve aynı zamanda yarımada da en yoğun Morisko nüfusunun olduğu yerdi. İspanyollaşma asimilasyonunun en az yaşandığı yer olan bu bölgede halk akıcı Arapça konuşurdu. 1492'deki fethin ardından Katolikler tarafından Mağrib kültürü yasaklanana kadar bu devletin halkı İslamî öğretileri de iyi biliyordu. İslamî Endülüs'e has olan giyim, mutfak, beslenme, sosyal etkinlikler en belirgin bir biçimde bu bölgede yaşanıyordu. Miladi 1568-71 yıllarında Katolik baskısına karşı gerçekleştirilen İkinci Morisko Ayaklanması'ndan sonra Gırnata'daki Moriskolar, Kastilya'nın, Ekstremadura'nın ve Endülüs'ün değişik yerlerine sürüldüler.