İçeriğe atla

Mesut Özil

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Mesut özil sayfasından yönlendirildi)
Mesut Özil
Kişisel bilgileri
Doğum tarihi 15 Ekim 1988 (36 yaşında)
Doğum yeri Gelsenkirchen, Batı Almanya
Boyu 1,80 m (5 ft 11 in)[1]
Mevkii On numara
Altyapı kariyeri
1995-1998 Westfalia 04 Gelsenkirchen
1998-1999 Teutonia Schalke-Nord
1999-2000 Falke Gelsenkirchen
2000-2005 Rot-Weiss Essen
2005-2006 Schalke 04
Profesyonel kariyeri*
Yıllar Takım Maç (Gol)
2006-2007 Schalke 04 30 (0)
2008-2010 Werder Bremen 71 (13)
2010-2013 Real Madrid 105 (19)
2013-2021 Arsenal 184 (33)
2021-2022 Fenerbahçe 32 (8)
2022-2023 İstanbul Başakşehir 4 (0)
Toplam 426 (73)
Millî takım kariyeri
2006-2007  Almanya U-19 11 (4)
2007-2009  Almanya U-21 16 (5)
2009-2018  Almanya 92 (23)
Toplam 119 (32)
Başarıları
Erkekler Futbol
 Almanya adına
U-21 Avrupa Futbol Şampiyonası
Altın 2009 İsveç Takım
Avrupa Futbol Şampiyonası
Bronz 2012 Polonya-Ukrayna Takım
FIFA Dünya Kupası
Bronz 2010 Güney Afrika Takım
Altın 2014 Brezilya Takım
* Yalnızca lig maçları ve gollerini içerir.

Mesut Özil (d. 15 Ekim 1988, Gelsenkirchen), on numara mevkisinde oynamış Türk asıllı Alman eski futbolcudur. Teknik becerileri, yaratıcılığı, pas becerileri ve vizyonuyla tanınan oyuncu, kendi kuşağının en iyi orta saha oyuncularından ve oyun kurucularından biri olarak kabul ediliyor.[2][3][4] Aynı zamanda geniş orta saha oyuncusu olarak da görev yapmıştır.

9 yıl boyunca Almanya forması giymiş ve çıktığı 92 millî maçta 23 gol atıp 40 asist yapmış ve buna ek olarak; Almanya millî takımının 2014 Dünya Kupası’nı kazanmasına da doğrudan katkı sağlamıştır ancak Almanya Futbol Federasyonu (DFB) ve Alman medyasının ayrımcılık ve saygısızlık yaptığını iddia ederek 2018'de millî takımdan emekli olduğunu açıkladı.

Diğer organizasyonlar göz önüne alındığında Avrupa Futbol Şampiyonası, FIFA Dünya Kupası, UEFA Şampiyonlar Ligi, UEFA Avrupa Ligi, Bundesliga, La Liga ve Premier Lig'de asist kralı olan tek oyuncudur.

Özil, 2006 yılında doğduğu şehrin bir takımı olan ve Bundesliga'da mücadele eden Schalke 04'e transfer olarak profesyonel futbol kariyerine başladı. Ardından 2008 yılında bir başka Bundesliga ekibi Werder Bremen'e transfer oldu. Almanya ile 2010 Dünya Kupası'nda gösterdiği performans ile Ağustos 2010'da La Liga takımlarından Real Madrid'e transfer oldu. 2013 yazında transfer döneminin son gününde Premier League takımlarından Arsenal'in kulüp tarihinde bir oyuncu için ödediği en yüksek bonservis bedeli olan 42,5 milyon £ karşılığında bu takıma transfer oldu. Ayrıca Mesut Özil, bu transferiyle Real Madrid’e tarihindeki en fazla kazanç sağlayan dördüncü futbolcu olmuştur.[5] 25 Ocak 2021 tarihinde Fenerbahçe'ye transfer olmuştur.[6][7][8][9] 11 Temmuz 2022 tarihinde Fenerbahçe ile sözleşmesini karşılıklı olarak feshetti.[10][11] 14 Temmuz 2022'de İstanbul Başakşehir ile 1+1 yıllık sözleşme imzaladı. 22 Mart 2023'te futbolu bıraktı.

Kulüp kariyeri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Küçükken mahallesinde "Maymun kafesi" diye adlandırılan; futbol sahasında gece gündüz, karda yağmurda sürekli arkadaşlarıyla top oynayan Mesut,[12] futbola 1995 yılında DJK Westfalia 04 Gelsenkirchen takımında başladı. Üç yıl bu takımda oynadıktan sonra, DJK Teutonia Schalke-Nord takımına yazıldı. Bir yıl bu takımda oynadıktan sonra, bir yıl da DJK Falke Gelsenkirchen takımında oynadı. 2000 yılında babası Rot-Weiss Essen alt yapısına yazdırdı. Almanya'nın köklü takımlarından olan Rot-Weiss Essen, gençlere verdiği forma şansı ile bilinmektedir. Öyle ki 16 yaşında, Mesut'u A Genç Takımları‘nda oynatmaya başlattılar. Sonra o dönemde Alman İkinci Ligi‘nde oynayan A takımda oynatmak için profesyonel sözleşme teklif ettiler. Ancak babası teklifi reddetti ve oğlunu Schalke 04 takımının alt yapısına götürdü.

Schalke 04’ün gençler takımında bir yıl kadar top koşturduktan sonra ve Bayern Münih‘i 2-1 yenerek gençlerde Almanya Şampiyonu olduktan sonra, o dönemde Schalke 04 başkanlığını yürüten Gerhard Rehberg, Mesut Özil'i yakın dostu olan Büyükçekmece Belediye Başkanı Hasan Akgün'e götürür. O tarihte Galatasaray Başkanı Özhan Canaydın ile görüşüp futbolcuyu idmana götürmüş ancak yöneticiler "Bu çocuk çok cılız. Solucan gibi. Bundan futbolcu olmaz. Denemeye bile gerek yok." demiş. Bu sözünün üzerine Beşiktaş’ın kapısını çalmışlar ama onlar da "Futbolcu tipi yok" diyerek benzer bir tavır sergilemiş. Bu yaşananlardan sonra Fenerbahçe'nin yolunu tutmaya cesaret edememişler.[13] Türkiye macerası başlamadan biten Mesut, 12 Ağustos 2006 tarihinde Schalke 04 ile profesyonel kontrat imzaladı.[14]

Schalke 04

[değiştir | kaynağı değiştir]
2006 yılında Özil

17 yaşında Bundesliga'da top koşturan Mesut'a en büyük destek aynı takımda oynayan Altıntop kardeşlerinden gelmiştir. Kendi sözleriyle:

“ 17 yaşında Bundesliga'da formaya giymeye başlıyorsunuz. Bunun ağırlığını kaldırmak kolay değil. Halil de, Hamit de bana bu dönemde ağabeylik yaptılar. Halil ve Hamit Altıntop kardeşler benim için büyük şanstı. „

İlk maçında Eintracht Frankfurt karşısında 80. dakikada Hamit Altıntop'un yerine oyuna dahil oldu ve sezonun ilk maçında 1-1 beraberliği yaşadı. Lincoln'ün ceza almasıyla Bayer 04 Leverkusen ve Bayern Münih maçlarında şans bulan ve bu şansı iyi değerlendirerek göze girmeyi başaran Mesut, Schalke'de ilk sezonunda 7'si ilk on birde olmak üzere toplam 19 maçta oynamayı başardı. İkinci yılında da Lincoln'ün Galatasaray'a transfer olmasıyla Schalke'de banko oynamaya başladı.[15]

Daha sonraki aylarda Schalke'li yöneticilerle ters düşünce kadro dışı bırakıldı. Schalke ile ipleri koparınca transfer teklifleri art arda gelmeye başladı ve Arsenal, VfB Stuttgart, Werder Bremen sıraya girdi.[14] Yine babasını dinleyen Mesut, ara transfer döneminin bitmesine saatler kala 3.3 milyon avro karşılığı Werder Bremen'e üç yıllık imza attı.[16] Schalke macerasını 1,5 sezonda 30 Bundesliga maçıyla noktalamıştır.

Werder Bremen

[değiştir | kaynağı değiştir]
Nisan 2010'da Werder Bremen ile Özil

2007-2008 sezonunun ara transfer döneminde Werder Bremen'e transfer olan Mesut, yeni takımında forma numarası 11'di. Bundesliga'daki ilk golünü Nisan ayında 3-3 biten Karlsruher SC maçında, takımını 2-1 öne geçiren golü atarak kaydetmiştir.

2008-2009 sezonunda iyi bir performans sergileyen Mesut, İstanbul'da Fenerbahçe Şükrü Saracoğlu Stadyumu'nda oynanan UEFA Kupası finali'nde Shakhtar Donetsk'e karşı ilk onbirde yerini almıştır.[17] Berlin'de oynanan DFB-Pokal Kupası'nda Bayer 04 Leverkusen'e attığı golle takımına şampiyonluğu getirdi.[18] Werder Bremen ile Bundesliga'da ikinciliği elde ederek, UEFA Şampiyonlar Ligi'ne katılmayı hak etmiştir. Sezon sonunda Diego'nun Juventus'a transfer olmasıyla birlikte, takımın dümenine geçen Mesut, kısa sürede taraftarın sevgilisi oldu ve yıldızı Werder Bremen'de hızla parladı.[13]

Nitekim 2009-2010 sezonunun ilk yarının en iyi futbolcusu seçilen Mesut,[19] takımıyla başarılı bir sezon geçirmiş, Bundesliga'da üçüncü olmuştur ve UEFA Şampiyonlar Ligi'ne katılmayı garantilemiştir. Takımıyla gösterdiği performans ile Almanya millî takımına 2010 FIFA Dünya Kupası'nı oynamak üzere çağrıldı. FIFA Dünya Kupası'nda yıldızı parlayan futbolcu için Real Madrid takımı Werder Bremen'e 15 milyon avro bonservis bedeli ödedi; Mesut ise yılda 5 milyon avro'dan 6 yıllık sözleşme imzaladı.[20]

Werder Bremen forması altında çıktığı toplam 108 maçta 16 gol ve 55 asist kaydetmiştir.

Real Madrid

[değiştir | kaynağı değiştir]
Real Madrid'de

2010 FIFA Dünya Kupası'nda gösterdiği performans ile Werder Bremen'den Real Madrid'e 15 milyon € karşılığında transfer oldu.[21] Ayrıca bu turnuvadaki başarılı futbolu ile Altın Top ve Ballon d'Or ödüllerine aday gösterilmiştir.[22]

17 Ağustos 2010 tarihinde Santiago Bernabeu Stadı'nda düzenlenen imza töreninde kendisini eflatun-beyazlı yapan yılda 5 milyon avro'dan 6 yıllık sözleşme imzaladı.[23] José Mourinho'nun ısrarı üzerine Real Madrid'e imza attığını belirten genç futbolcu, imza töreninde

“ Real Madrid'de forma giyecek ilk Türk olduğum için mutluyum. Takımda kaliteli oyuncular fazla, elimden geleni vereceğim. Tüm hayatım boyunca ailem ve arkadaşlarımdan büyük destek aldım. Kaka gibi bir oyuncuyla oynayacak olmaktan ve Mourinho ile çalışacak olmaktan dolayı mutluyum. „

demiştir.[24] Tıpkı Zidane gibi göçmen çocuğu olan Mesut için İspanyol basını Alman Zidane diye bahsediyor. Mesut Madrid kariyerinde 10 numaralı formayı giymiştir.[12]

Mesut, Real Madrid kulübüne imza atan ilk Türk kökenli futbolcu olmuştur.[25][26][27]

3 Ekim 2010 tarihinde, 6-1 kazandıkları RC Deportivo de La Coruña maçında ilk onbirde maça çıkan Mesut La Liga'da ilk golünü kaydetmiştir.[28] UEFA Şampiyonlar Ligi'nde Milan'a karşı attığı ilk golünü eliyle hilal işareti yaparak Türkiye'ye adadı.[29][30] Real Madrid'de şu ana kadar 129 kez çıktığı maçlarda 22 gol 65 asist kaydetmiştir.

2 Eylül 2013 tarihinde Arsenal takımına transfer edilen Özil İspanyol kulübünün kasasına en fazla para bırakan futbolcu olmuştur.[31]

Arsenal

[değiştir | kaynağı değiştir]
Özil, 2013'te Arsenal formasıyla.

2 Eylül 2013 tarihinde Real Madrid'den 50 milyon euro karşılığında Arsenal'e transfer oldu.[32] 14 Eylül 2013'te ilk maçını Sunderland'e karşı oynayıp Arsenal'da ilk asistini yapmıştır.[33]

Ocak 2018'de Arsenal ile olan sözleşmesini 3 yıl daha uzattı ve haftalık kazancını da 350 bin paunda çıkardı.[34]

COVID-19 döneminde Özil, 20 milyon avroluk maaşından %12,5'luk bir indirim yapmayı reddetti.[35] Daha sonra yaptığı açıklamada "Eğer bana yeterli bilgi verilseydi, maaş indirimini kabul ederdim. Hatta kulübün istediğinden daha fazla bile indirim yapabilirdim. Ancak durumu karşılıklı konuşmak yerine maaş indirimini kabul etmeye zorlandık. Böyle bir durumda her şeyi bilmeye, neden böyle bir talep geldiğini öğrenmeye ve paranın nerede kullanılacağını bilmeye hakkınız var." dedi. Ayrıca son iki yıldır kulüpte kendisini yok etmek için uğraşan insanlar olduğunu öne sürdü.[36]

Uzun süredir kadroda yer alamayan ve kariyerindeki en kötü sezonunu geçiren[a] Özil, yaptığı açıklamada 2021'de sözleşmesi bitene kadar Arsenal'de kalacağını söyledi.[37]

Mesut, 2020-21 sezonunda Arsenal'in Avrupa Ligi[38] ve Premier League kadrosunda yer almadı.[39] Yaptığı açıklamada Özil, Londra'da kalacağını ve savaşmaya devam edeceğini söyledi.[40] Arteta, Mesut'un kadro dışı bırakılması hakkında

“ Mesut Özil konusu hakkında söyleyebileceğim tek şey, kararın tamamen futbol ile alakalı olduğu. Ben takımım adına en iyi Mesut'u görmek istedim ancak o buna bazen yaklaşsa da başaramadı. Vicdanım rahat çünkü ona adil davrandım. „

dedi;[41] ancak takımda 22 yıl görev yapmış efsane teknik direktörlerden Arsène Wenger de dahil olmak üzere[42] birçok insan bu durumun futbol ile alakalı olmayıp, Aralık 2019'da Çin'deki Uygur Türkleri'ne yapılan muameleyi kınayan paylaşımıyla alakalı olduğunu savunuyor.[43]

24 Ocak 2021'de Arsenal, Mesut'un Fenerbahçe'ye transfer olduğunu açıkladı.[44]

Fenerbahçe

[değiştir | kaynağı değiştir]
"Çok heyecanlıyım. Ben her zaman Fenerbahçeliydim. Bir rüya benim için de gerçekleşiyor artık, sadece Fenerbahçe için değil. O yüzden çok heyecanlıyım formayı giymeye. Takım arkadaşlarımla inşallah başarılı oluruz. İnşallah her şey güzel olacak. Hayırlısı olsun."

Mesut Özil[45]

Arsenal'de kadro dışı bırakılan Özil'in, devre arasında Fenerbahçe'ye transfer olacağı öne sürüldü.[46] Bu transferi hayal olarak gören Ali Koç, bitmiş bir şey olmadığını ama hayale daha yakın olduklarını belirtti.[47] 17 Ocak 2021'de Fenerbahçe, Mesut ile görüşmelere başladığını duyurdu.[48] 18 Ocak'ta Mesut Özil, İstanbul'a geldi. Mesut'un uçağını 300 bini aşkın kişi internetten takip etti.[49]

Arsenal ile sözleşmesini karşılıklı olarak fesheden futbolcu 24 Ocak 2021'de bonservis bedeli olmadan Arsenal'dan Fenerbahçe'ye transfer oldu ve 3,5 yıllık sözleşme imzaladı.[50] İmzadan kısa bir süre sonra da takımla birlikte ilk antrenmanına çıktı.[51]

Süper Lig'de ilk resmî maçını Hatay'a karşı oynadı. Özil, maça 76. dakikada Thiam'ın yerine girerek dâhil oldu.[52]

Mesut Özil, 13 Şubat 2021 tarihinde Atatürk Olimpiyat Stadyumu'nda oynanan Karagümrük-Fenerbahçe karşılaşmasına ilk on birde başladı. Böylece Fenerbahçe kariyerinde ilk kez bir maça ilk on birde başlamış oldu.[53] 11 Mayıs 2021 tarihinde kendi evlerinde 2-1 yenildikleri Sivasspor maçında ilk asistini yapan Özil, böylece 2020-2021 sezonunu 1 asist ile golsüz kapattı.

2021-22

[değiştir | kaynağı değiştir]

Mesut Özil, Süper Lig'in ilk haftasında oynanan Adana Demirspor maçına takım kaptanı olarak çıktı ve 46. dakikada topu ağlara göndererek Fenerbahçe formasıyla ilk golünü attı.[54] Gaziantep FK, Beşiktaş ve Fatih Karagümrük maçlarında attığı gollerle kariyerinde ilk kez üst üste üç maçta gol atmış oldu.[55]

Özil, 24 Mart 2022'de kadro dışı bırakıldı.[56] 2022-23 sezonunda Fenerbahçe'yi çalıştıracak Jorge Jesus, Özil'in kadro dışı kalmaya devam edeceğini açıkladı. 11 Temmuz 2022 tarihinde Fenerbahçe ile karşılıklı anlaşarak yollarını ayırmıştır.[57]

İstanbul Başakşehir

[değiştir | kaynağı değiştir]

14 Temmuz 2022'de İstanbul Başakşehir ile 1+1 yıllık sözleşme imzaladı.[58] Başakşehir takımıyla çıktığı 3 maçta toplam 21 dakika forma giyen Özil yaşadığı sakatlık nedeniyle sahalardan uzak kaldı.[kaynak belirtilmeli] Sırtında yaşadığı ağrılar nedeniyle Florence Nightingale Hastanesi'nde operasyon gerçekleştirildi. Özil, geçirdiği operasyon nedeniyle yaklaşık 3 ay sahalardan uzak kalacağını belirtti.[59] Özil, tekrarlayan sakatlıkları gerekçe göstererek 22 Mart 2023'te kulüpten ayrıldı ve profesyonel futbolu bıraktığını duyurdu.[60]

Millî takım kariyeri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Almanya millî takımı ile

Genç takımlarda

[değiştir | kaynağı değiştir]

Millî takım serüvenini Almanya ile başlayan Mesut, Almanya'nın genç takımlarında toplam 27 maç oynamış ve 9 gol kaydetmiştir. En büyük başarısı ise İsveç’te yapılan Avrupa 21 Yaş Altı Futbol Şampiyonası finalinde İngiltere'ye karşı oynanan final maçını bir gol, iki asist ile 4-0 kazanmakla olmuştur.[61] Mesut maçın adamı seçilmiştir.[13] Millî takımda 43 maçta 14 gol 19 asist kaydetmiştir.

Almanya millî takımı ile

Millî takım tercihi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Almanya millî takımı ile Türkiye millî takımı arasında bir yıl süren bir seçimin sonunda Almanya'yı tercih ettiğini Şubat 2009 tarihinde vurgulamıştır. Bu tercih uzun süre polemik konusu oldu. Alman siyasetçiler ise bunun uyum açısından önemli bir sinyal olduğunu belirttiler.[62]

Mesut Özil tercihini bu cümlelerle özetliyor:[13]

“ Ben bu ülkede doğup büyüdüm. Genç ve 21 yaş altı’nda Almanya formasını başarıyla giydim. Burada kendimi iyi hissediyorum. Bu nedenle Alman millî takımını seçtim. Almanya A millî takımı kadrosunda da niçin başarılı olmayayım?” diyor ve ekliyordu: “Ben ve ailem her zaman Türk kalacağız. Fakat doğduğum, yaşadığım ülke olan Almanya’nın formasıyla kendimi daha iyi hissediyorum. „

Hamit Altıntop ise gelişmeyi "Mesut’un Almanya’yı seçmiş olmasının sebebi ileride transfer piyasasındaki değeri daha büyük olacağından ve daha fazla para kazanacağındandır" diye yorumladı.[63]

2018 yılında yaptığı basın açıklamasında Almanya millî takımını resmî olarak bıraktığını açıklamıştır.[64]

2010 Dünya Kupası

[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk millî maçını 11 Şubat 2009 tarihinde Norveç millî takımına karşı oynamıştır. 2010 Güney Afrika FIFA Dünya Kupası kadrosunda yer aldı ve millî takımda ilk golünü Gana millî takımına atmıştır. Turnuva boyunca hep ilk on birde sahaya çıkan Mesut, Almanya ile dünya üçüncüsü oldu. FIFA Dünya Kupası boyunca gösterdiği etkileyici performans neticesinde kupa sonrası Werder Bremen'den Real Madrid'e transfer oldu.[65]

2012 Avrupa Futbol Şampiyonası elemeleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

8 Ekim 2010 tarihinde Almanya millî takımı ile Türkiye millî takımı arasında oynanan maçta Almanya Türkiye'yi 3-0'la geçerken, Mesut maçın 79. dakikasında kaydettiği gol sonrasında sevinmedi, yalnızca arkadaşlarının tebriklerini kabul edip görev bölgesine yöneldi.[66]

2014 Dünya Kupası

[değiştir | kaynağı değiştir]

2014 FIFA Dünya Kupası'nda Almanya ile şampiyonluk yaşayan Mesut, turnuvada 1 gol 2 asist ile oynamıştır.

2018 Dünya Kupası

[değiştir | kaynağı değiştir]

Mesut, 23 kişilik nihai kadroya alındı ve 2 maçta forma giydi. Almanya başarısız bir turnuva geçirip grup aşamasında elense de Mesut, maç başına en çok gol fırsatı (5.5) yaratan oyuncu oldu.

Emeklilik kararı

[değiştir | kaynağı değiştir]

2018 Türkiye genel seçimleri öncesinde, Mayıs 2018'de Alman millî takımından kendisi gibi Türk asıllı arkadaşı İlkay Gündoğan ile birlikte Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile fotoğraf çektirdi. Bu olay, Erdoğan'ı ve onun politikalarını desteklediği şeklinde yorumlandı ve Almanya'da tartışma konusu oldu. Hatta iki oyuncunun ulusa sadakatten yoksun olduğu suçlamalarına yol açtı.[67][68][69][70] Almanya Futbol Federasyonu (DFB), tartışmaları sona erdirmeyi amaçlayıp[71] kamuoyu eleştirisinden uzak durdu[72] ve Özil ile Gündoğan'ın da yer aldığı Dünya Kupası kampanyasına odaklanmayı tercih etti.[73]

Almanya; Dünya Kupası'ndan grup aşamasında elendikten sonra Özil, 22 Temmuz'da paylaştığı bir dizi mesajda kendisine ırkçılık yapıldığını iddia etti. Fotoğraf hakkında "ailemin ülkesinin en yüksek makamına saygı duyuyorum" açıklamasında bulundu ve Erdoğan ile görüşmesinin yalnızca futbola olan karşılıklı ilgileri etrafında döndüğünü de sözlerine ekledi.[74] Özil, fotoğrafı kullanan birkaç medya kuruluşu hakkında da, kendisini Türk kökeni nedeniyle ayrımcı bir şekilde eleştirdiğini iddia etti ve Lothar Matthäus'un Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşmesi sonrası böylesine eleştiri almadığına değindi.[75][76][77]

Daha sonra millî takımla olan ana sorununun DFB başkanı Reinhard Grindel ile arasındaki etkileşimden kaynaklandığını açıklayarak, onu daha önce birçok kez hem ırkçılık hem de saygısızlık etmekle suçladı. Bu tip olayları aynı zamanda Bernd Holzhauer ve Werner Steer gibi diğer yüksek profilli Alman vatandaşlardan gördüğünü de öne sürdü.[78] DFB'nin kendisine yönelik ırkçı yaklaştığını düşündüğü için federasyon içindeki üyelere karşı bir protesto biçimi olarak millî takımını bıraktığını açıkladı.[79] Emeklilik kararının ardından Özil kamuoyundan, eski oyunculardan ve yöneticilerden destek ve eleştiri gördü. Eski takım arkadaşı Per Mertesacker de kendisine destek gösterenlerin arasındaydı.[80]

Özel hayatı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Zonguldak'ın Devrek ilçesine bağlı Hışıroğlu köyünden olan Mustafa ve Gülizar Özil çifti,[81] Gastarbeiter alımlarında Almanya'ya, 1970'li yıllarda göç ettiler. Mesut Özil'in kendisi gibi futbolcu olan Mutlu adında bir ağabeyi ve iki kız kardeşi bulunmaktadır.[14]

Özil, üçüncü kuşak bir gurbetçidir.[82] Gesamtschule Berger Feld'a katıldı.[83] Özil'in öğrendiği ilk dil Türkçeydi ve Türk göçmenlerin öğrencilerinin bulunduğu bir anaokuluna gitti. Daha sonra Gelsenkirchen'deki Gesamtschule Berger Feld'de okula gitti. Türk kökeninden dolayı hem Türkiye hem de Almanya için oynamaya hak kazandı. 17 yaşında Alman vatandaşlığına karar verdi ve Almanya U-19 takımı için oynamaya başladı. Mesut Özil, eğitimini Abitur'a kadar sürdürmüştür.[14] Özil'in kendi sözlerine ve kaynakların çoğunluğuna göre ataları, kuzeybatı Türkiye'deki Zonguldak'a bağlı Devrek'teki etnik Türklerden gelmektedir.[84] Ancak Özil'in atalarının etnik Kürt olduğunu iddia eden kaynaklar da vardır.[85][86]

Özil bir Müslümandır. Berlin merkezli Der Tagesspiegel gazetesiyle konuşan Özil, “Ben her zaman [sahada] dışarı çıkmadan önce duamı yaparım. Dua ediyorum ve takım arkadaşlarım bu kısa süre boyunca benimle konuşamayacaklarını biliyorlar” şeklinde konuşmuştur.

Ramazan ayında oruç tuttuğunu söyledi, ancak şunu itiraf etti: "İşim nedeniyle Ramazan'ı gerektiği gibi takip edemiyorum. Bunu sadece birkaç gün, ancak boş bir günüm olduğunda yapıyorum. Ama bunun dışında oruç tutmak imkansız, çünkü en üst düzeyde formda kalmak için çok içmeniz ve yemeniz gerekiyor."[87] Mayıs 2016'da Mekke'ye umre ziyareti gerçekleştirdi.

Atlético Madrid'e karşı yapılan Avrupa Ligi maçında, Atlético taraftarı Özil'e köşe vuruşu yapmaya hazırlanırken bir parça ekmek attı. Özil, İslam'da önemli olan kendisine verilen yemeklere şükran duymak için ekmeği aldı, öpüp alnına koydu. Bu hareketi daha sonra stadyum boyunca geniş çapta alkışlandı.[88]

2010 yılında, Alman toplumunda başarılı bir entegrasyon örneği olarak Bambi ödülünü aldı.[89]

Özil, 2013 yılında şarkıcı Mandy Capristo ile çıkmaya başladı. İlişki, Özil'in başka bir kadınla ilgilendiğini bildirmesinin ardından Ekim 2014'te sona erdi.[90] 12 Kasım 2015'te Özil ve Capristo, Berlin'deki Bambi ödül töreninde bir araya geldiler.[91] Özil tarafından yüklenen bir Instagram fotoğrafı, #OziStoIsBack etiketini kullandı ve çiftin bir araya geldiğini ortaya koydu.[92] Ancak, 2017'de ayrıldılar ve Özil, 2014 Türkiye Güzeli Amine Gülşe ile çıkmaya başladı.[93] Özil, 7 Haziran 2019'da hayatını Amine Gülşe ile birleştirmiştir. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tören sırasında düğüne katılmıştır.[94]

Temmuz 2019'da, Mesut Özil ve takım arkadaşı Sead Kolasinac, İngiltere'nin başkenti Londra'da bir restoran çıkışında eli bıçaklı kişi ya da kişiler tarafından saldırı girişiminde bulunuldu.

Mutlu adında bir ağabeyi Neşe ve Duygu adında iki kız kardeşi bulunmaktadır.

30 Mart 2020 tarihinde Londra'da doğum yapan Amine Gülşe ile birlikte Eda Özil isimli bir kız çocuğu sahibi olmuştur.[95] Ela Özil isimli ikinci kızları Eylül 2022'de dünyaya geldi.[96]

Hayırseverlik

[değiştir | kaynağı değiştir]

Özil Almanya ile kazanılan FIFA Dünya Kupası sonrasında kazandığı şampiyonluk primini (tahmini 240.000 £) Brezilyadaki 23 hasta çocuğun ameliyat masraflarının karşılanması için bağışlamıştır. Bu davranışından ötürü Laureus Medya Onur Ödülü'ne layık görülmüştür.[97]

Mayıs 2016'da uluslararası medyada Özil'in, Suriye iç savaşı nedeniyle yerinden edilen yaklaşık 80.000 kişinin yaşadığı Ürdün'deki Zaatari mülteci kampına yaptığı ziyarete yer verildi. Özil kampı gezdi, çocuklarla oynadı, imza dağıttı ve forma dağıttı.[98] Haziran 2019'da evlenen Özil, kutlama amacıyla 1.000 çocuğun ameliyat olması için para ödedi.[99]

2017 yılında My Shining Star adlı yardım kuruluşuyla birlikte kanser hastası bir çocuğun hayallerini gerçeğe dönüştürmek için çalıştı. Çocuk Charlie'yi, Sunderland ile Emirates Stadyumu'nda oynanan maç sırasında özel locasına ve oyuncu salonunda misafir olmaya davet etti.[100] 2020 yılında, Arsenal'in uzun vadeli maskot Jerry Quy'i işten çıkarmasının ardından Özil, yakın dostlukları nedeniyle Quy'yi yeniden işe almaları halinde Arsenal'e maaşını geri ödemeyi teklif etti.[101]

Özil, 2021 Ramazan ayında Türk Kızılayı iş birliğiyle Türkiye'nin 41 ilindeki ihtiyaç sahiplerine gıda paketi gönderdi.[102][103]

Aktivizm ve savunuculuk

[değiştir | kaynağı değiştir]

Aralık 2019'da Özil, internete Çin'de Uygurlara yönelik muameleyi kınayan bir şiir yayınladı.[104][105] Arka planda Doğu Türkistan bayrağının yer aldığı yazıda, Müslüman ülkelerin Sincan toplama kampları hakkında açıkça konuşmadıkları için eleştirdi.[106][107][108] Arsenal daha sonra bu yorumlardan uzak bir açıklama yaptı.[109] Devlet yayıncıları China Central Television ve PP Sports, iki gün sonra Arsenal ile Manchester City arasındaki maçı programlarından çıkararak karşılık verdi ve onun benzerliği Çin internet sağlayıcılarından ve eFootball PES 2020 sürümünden kaldırıldı.[110] Çin Futbol Federasyonu, Özil'in yorumlarının "kabul edilemez" olduğunu söyledi.[110][111] Bazıları, Özil'in Arsenal kadrosundan çıkarılmasının bu tür eleştirilerle ilgili olduğunu öne sürdü.[112][113] Çin hükûmeti daha sonra Özil'in "kör olduğunu ve yanıltıldığını" belirterek onu Sincan'ı ziyaret etmeye davet etti.[114][115]

Ekim 2020'de, Mustafa Kemal Atatürk'ün Azerbaycan-Türkiye ilişkileriyle ilgili alıntılarından alıntı yaparak 2020 Dağlık Karabağ savaşında Azerbaycan'a desteğini dile getirdi.[116][117] Fenerbahçe formalı ɡörünümü sunumu sırasında Azerbaycan bayrağıyla poz verdi.[118]

2021 İsrail-Filistin krizinde Filistin'e desteğini açıklarken diğer Fenerbahçeli futbolcularla birlikte "Özgür Filistin" tişörtü giymişti.[119][120][121] Özil, Ekim 2021'de Futbol Federasyonu (FA) ve Barış İçin Futbol ile birlikte çalışarak Bradford Üniversitesi'nde İngiliz Asyalılar arasındaki futboldaki eşitsizliği ortadan kaldıracak bir geliştirme merkezi kurdu. Kendi geçmişinden alıntı yapan Özil, "[İngiliz Asyalılara] saha içinde ve saha dışında başarılı olma fırsatı verme" arzusunu dile getirdi.[122]

Medya ve sponsorluklar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Real Madrid ile imzaladığı sözleşmenin yanı sıra Nike ile yıllık 150 bin avro ve Nutella şirketi ile de yıllık 100 bin avroluk sponsorluk anlaşması imzaladı.[123]

FIFA 11 oyununun Almanya kapağında yer aldı.[124]

2012 yılında Nike ile sözleşmesi varken Adidas Predator LZ giyince 180 gün markasız krampon giyme cezası verilmiştir. 2021 yılından itibaren ''puma'' Mesut Özille sponsorluk antlaşması imzaladı.[125]

Özil, 2013 yılında Alman spor giyim ve ekipman tedarikçisi Adidas ile sponsorluk anlaşması imzaladı.[126] Lionel Messi, Gareth Bale, Thomas Müller ve James Rodríguez gibi diğer yıldız oyuncularla birlikte Adidas Predator kramponlarının reklamlarında yer aldı. Özil'in bu oyuncuların yanında yer aldığı "Kendi Oyununu Yarat" başlıklı reklamlardan biri Ağustos 2015'te yayınlandı.[127] 2013 yılında Özil kendi logosunu piyasaya sürdü.[128]

Özil'in, küçük yeğeni Mira'ya ithaf edilen "M" gol kutlaması, EA Sports'un FIFA 17'sine dahil edildi.[129][130]

Otobiyografisi The Magic of the Game / Gunning for Greatness 2017'de yayınlandı.[131][132]

Ticari girişimleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Özil yıllar içinde zengin bir iş portföyü oluşturdu. Kendi kurduğu M10 sokak giyim firmasının ve e-spor takımının patronudur. Ayrıca kendi kafe zinciri, bir spor kliniği bulunmaktadır ve eski Arsenal takım arkadaşı Mathieu Flamini ile birlikte başarılı bir Unity Health takviyeleri laboratuvarını yönetmektedir. Ayrıca bir mülkiyet anlaşmasının parçası olarak Meksika futbol kulübü Necaxa'nın da hisseleri bulunmaktadır. Aktris Eva Longoria ve model Kate Upton gibi diğer hissedarlar da buna dahildir.[133]

Tartışmalar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Vergi kaçakçılığı iddiaları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Aralık 2016'da Football Leaks açıklama platformunun yayınlanmasının bir parçası olarak, İspanyol vergi makamlarının Mesut Özil'den 2.017.152 € tutarında geri vergi talep ettiği öğrenildi. Ayrıca kendisine 789.963 Euro tutarında para cezası verildi.[134] Football Leaks'in yayınladığı bilgilere göre Özil'in offshore paravan şirketleri, İsviçre hesapları ve saman adamlarla vergi kaçırdığı söyleniyor.[135] Bu vergi kaçakçılığı iddiası Alman kamuoyunda yaygın eleştirilere neden oldu.[136][137] Özil, Şubat 2017'de gereken miktarda vergi ödedi. Cezaya itiraz etti. 2018 yılı başında İspanyol yargısı henüz cezaya ilişkin bir karar vermemişti.[138]

Aşırı sağ örgüte destek iddiası

[değiştir | kaynağı değiştir]

Temmuz 2023'te Instagram'da Özil'in göğsünde üç hilal ve uluyan kurt dövmesinin yer aldığı bir fotoğraf yayınlandı. Bunlar Türk aşırı sağcı aşırı milliyetçi grup Bozkurtların sembolleridir. Şiddet eylemlerinden ve tehditlerden sorumlu olduğu iddia edilen bu grup, Fransa'da yasaklanmış olup, anayasaya aykırı çabaları nedeniyle Alman Federal Anayasayı Koruma Dairesi tarafından izlenmektedir.[139][140][141][142]

Kariyer istatistikleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kulüp istatistikleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Profesyonel Kariyeri Ulusal Lig Kupa Lig Kupası Süper Kupa Kıtasal Lig Toplam
Sezon Kulüp Lig Kademesi M G A M G A M G A M G A M G A M G A
Almanya Almanya Lig DFB-Pokal Ligapokal Supercup UEFA Toplam
2006-07 Schalke 04 Bundesliga 19 1 1 2 1 23 1
2007 11 4 1 1 4 16 1 4
Toplam 30 5 2 1 2 5 39 1 5
2008 Werder Bremen Bundesliga 12 1 1 2 14 1 1
2008-09 28 3 15 5 2 1 14 7 47 5 23
2009-10 31 9 17 5 2 10 1 11 46 10 30
2010 1 1 1 1
Toplam 71 13 33 11 2 4 26 1 18 108 16 55
İspanya İspanya Lig Copa del Rey la Liga Supercopa UEFA Toplam
2010-11 Real Madrid La Liga 36 6 19 6 3 2 11 1 7 53 10 28
2011-12 35 4 20 5 4 2 1 10 2 5 52 7 29
2012-13 32 9 16 8 3 2 1 10 1 4 51 10 24
2013 2 2
Toplam 105 19 55 19 3 9 4 1 1 31 4 17 159 27 82
İngiltere İngiltere Lig FA Cup EFL Cup FA C.Shield UEFA Toplam
2013-14 Arsenal Premier League 26 5 10 5 1 2 1 8 1 2 40 7 14
2014-15 22 4 6 5 1 2 5 1 32 5 9
2015-16 35 6 19 1 1 1 8 2 45 8 20
2016-17 33 8 10 2 8 4 3 43 12 14
2017-18 26 4 9 2 7 1 5 35 5 14
2018-19 14 3 1 1 3 1 1 18 4 2
2019-20 18 1 2 1 2 1 2 23 1 3
2020
Toplam 184 33 57 16 2 5 5 1 1 48 9 12 254 44 75
Türkiye Türkiye Lig Türkiye Kupası Lig Kupası Süper Kupa UEFA Toplam
2021 Fenerbahçe Süper Lig 10 1 1 11
2021-22 22 8 2 4 1 26 9 2
Toplam 32 8 3 1 4 1 37 9 3[143]
2022-23 İstanbul Başakşehir Süper Lig 4 1 2 7
Toplam 4 1 2 7
Kariyer toplam 426 73 153 50 8 18 7 1 5 1 1 116 16 47 604 97 220

[144]

  Şampiyonluk yaşadığı ve Gol kralı olduğu sezonlardır.
  Asist kralı olduğu sezonlardır.

Millî takım istatistikleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
Nr. millî takım Tarih M G A
1. 2006-2007  Almanya U-19 11 4 1
2. 2007-2009  Almanya U-21 16 5 5
3. 2009  Almanya 7 1 1
2010 14 2 5
2011 9 5 7
2012 13 6 6
2013 9 3 6
2014 10 1 3
2015 8 5
2016 13 3 4
2017 5 1 3
2018 4 1 1
A Millî Toplam 92 23 41
Alt Toplam 119 32 47

Millî takım golleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
# Tarih Yer Rakip Skor Sonuç Açıklama
1 5 Eylül 2009 BayArena, Leverkusen, Almanya  Güney Afrika 2-0 2-0 Hazırlık maçı
2 23 Haziran 2010 Soccer City, Johannesburg, Güney Afrika  Gana 1-0 1-0 2010 FIFA Dünya Kupası
3 8 Ekim 2010 Berlin Olimpiyat Stadyumu, Berlin, Almanya  Türkiye 2-0 3-0 2012 Avrupa Futbol Şampiyonası elemeleri
4 7 Haziran 2011 Tevfik Behramov Stadyumu, Bakü, Azerbaycan  Azerbaycan 1-0 3-1
5 2 Eylül 2011 Veltins-Arena, Gelsenkirchen, Almanya  Avusturya 2-0 6-2
6 4-1
7 11 Ekim 2011 Esprit Arena, Düsseldorf, Almanya  Belçika 1-0 3-1
8 15 Kasım 2011 Volkspark Stadyumu, Hamburg, Almanya  Hollanda 3-0 3-0 Hazırlık maçı
9 28 Haziran 2012 Varşova Ulusal Stadyumu, Varşova, Polonya  İtalya 1-2 1-2 2012 Avrupa Futbol Şampiyonası
10 7 Eylül 2012 AWD-Arena, Hannover, Almanya  Faroe Adaları 2-0 3-0 2014 FIFA Dünya Kupası elemeleri
11 3-0
12 11 Eylül 2012 Ernst Happel Stadyumu, Viyana, Avusturya  Avusturya 2-0 2-1
13 12 Ekim 2012 Aviva Stadyumu, Dublin, İrlanda  İrlanda 3-0 6-1
14 16 Ekim 2012 Berlin Olimpiyat Stadyumu, Berlin, Almanya  İsveç 4-0 4-4
15 10 Eylül 2013 Tórsvøllur, Tórshavn, Faroe Adaları  Faroe Adaları 2-0 3-0
16 11 Ekim 2013 RheinEnergie Stadyumu, Köln, Almanya  İrlanda 3-0 3-0
17 15 Ekim 2013 Friends Arena, Solna, İsveç  İsveç 1-2 5-3
18 30 Haziran 2014 Estádio Beira-Rio, Porto Alegre, Brezilya  Cezayir 2-0 2-1 2014 FIFA Dünya Kupası
19 29 Mart 2016 Allianz Arena, Münih, Almanya  İtalya 4-0 4-1 Hazırlık maçı
20 2 Temmuz 2016 Yeni Bordeaux Stadyumu, Bordeaux, Fransa  İtalya 1-0 1-1 2016 Avrupa Futbol Şampiyonası
21 31 Ağustos 2016 Borussia-Park, Mönchengladbach, Almanya  Finlandiya 2-0 2-0 Hazırlık maçı
22 4 Eylül 2017 Mercedes-Benz Arena, Stuttgart, Almanya  Norveç 1-0 6-0 2018 FIFA Dünya Kupası elemeleri
23 2 Haziran 2018 Wörthersee Stadyumu, Klagenfurt, Avusturya  Avusturya 1-0 1-2 Hazırlık maçı

Başarıları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kulüp başarıları

[değiştir | kaynağı değiştir]
Almanya (2 Kupa)
Werder Bremen (2 Kupa)
Real Madrid (3 Kupa)
Arsenal (2 Kupa)

Kişisel başarıları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Notlar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ 23 maçta 1 gol attı ve 3 asist yaptı.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Mesut Özil - Transfermarkt". www.transfermarkt.com.tr. 6 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2023. 
  2. ^ "The 11 best midfielders in the world". fourfourtwo.com (İngilizce). 31 Aralık 2015. 4 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2023. 
  3. ^ "10 Greatest Playmakers in Football Since 2006". 90min.com (İngilizce). 22 Şubat 2021. 4 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2023. 
  4. ^ "Mourinho: Ozil will make history at Real". espnstar.com. 26 Mayıs 2012. 28 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2012. 
  5. ^ "Real Madrid's Most expensive departures". Transfermarkt.com. Transfermarkt. 4 Temmuz 2019. 25 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2019. 
  6. ^ "German international Ozil joins Arsenal" (İngilizce). Arsenal FC. 2 Eylül 2013. 4 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Eylül 2013. 
  7. ^ Ornstein, David (2 Eylül 2013). "Mesut Ozil: Arsenal sign Real Madrid midfielder for £42.4m" (İngilizce). BBC. 9 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2013. 
  8. ^ "Arsenal smash club record to sign Mesut Ozil" (İngilizce). The Guardian. 2 Eylül 2013. 27 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2013. 
  9. ^ Whitwell, Laurie (3 Eylül 2013). "Did Real Madrid 'bully' Ozil into joining Arsenal? Claims in Germany suggest £42.5m record signing was forced into move" (İngilizce). DailyMail. 4 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2013. 
  10. ^ "Fenerbahçe, Mesut Özil ile yolları ayırdı". Ensonhaber. 11 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2022. 
  11. ^ "Fenerbahçe, Mesut Özil ile yollarını ayırdı". www.transfermarkt.com.tr. 12 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2022. 
  12. ^ a b (Fransızca) Özil, meneur vedette, symbole de l'intégration 10 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  13. ^ a b c d (Türkçe) Solucan(!) Real Madrid’de 27 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  14. ^ a b c d (Türkçe) İki halkın tek kahramanı 25 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  15. ^ (Türkçe) Gurbetçiye Millî Takım kapalı mı? 15 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  16. ^ (İngilizce) One to Watch: Mesut Ozil 25 Ekim 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  17. ^ (Fransızca) La dernière Coupe de l'UEFA revient au Shakhtar 10 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  18. ^ (Türkçe) Mesut kupayı kazandırdı 25 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  19. ^ (Türkçe) Mesut Almanya'nın en iyisi 25 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  20. ^ (Türkçe) Mesut Özil Real Madrid’e transfer oldu 20 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  21. ^ (Türkçe) Madrid 'Mesut' oldu! 21 Eylül 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  22. ^ (Türkçe) Mesut Özil, Altın Top'a aday... 20 Ekim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  23. ^ (Türkçe) Mesut imzayı attı 20 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  24. ^ (Türkçe) Mesut'un 'İlk Türk' gururu 23 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  25. ^ "Ozil has no regrets over Germany move" (İngilizce). ESPN. 8 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2010. 
  26. ^ "Mesut Ozil signs for Real Madrid" (İngilizce). Real Madrid Official. 29 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2010. 
  27. ^ "Ozil: I'm proud to play for Germany" (İngilizce). FIFA Official. 30 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2010. 
  28. ^ (Türkçe) Mesut'un La Liga'da ilk golü[ölü/kırık bağlantı]
  29. ^ (Fransızca) Ozil et le croissant turc 23 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  30. ^ "Mesut Özil'in hareketi (video)". 1 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2010. 
  31. ^ "Mesut rekor kırdı". 5 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2013. 
  32. ^ "German international Ozil joins Arsenal". Arsenal. 2 Eylül 2013. 27 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2020. 
  33. ^ "Mesut'tan ilk asist!". EUROSPORT. 14 Eylül 2013. 20 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2020. 
  34. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2020. 
  35. ^ "Maaş indirimini kabul etmeyen Mesut Özil'e tepki yağdı: Kendinden utanmalısın". T24. 22 Nisan 2020. 26 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2020. 
  36. ^ "Mesut Özil isyan etti! 'Son iki yıldır…'". SKOR. 13 Ağustos 2020. 14 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2020. 
  37. ^ "Mesut Özil'den flaş transfer açıklaması". FANATİK. 13 Ağustos 2020. 19 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2020. 
  38. ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2020. 
  39. ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2020. 
  40. ^ Mesut Özil [@MesutOzil1088] (21 Ekim 2020). "〽️⚽️ #M1Ö #YaGunnersYa t.co/hF7abGklOT" (X gönderisi). Erişim tarihi: 21 Ekim 2020 – X vasıtasıyla. 
  41. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2020. 
  42. ^ "Mesut Ozil's omission from Arsenal squad not football related – Arsene Wenger" (İngilizce). futballnews.com. 22 Ekim 2020. 1 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2021. 
  43. ^ Ames, Nick (21 Ekim 2020). "Arteta feels he has 'failed' with Özil after Arsenal playmaker hits out". The Guardian (İngilizce). ISSN 0261-3077. 21 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2020. 
  44. ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2021. 
  45. ^ "Mesut Özil İstanbul'da". Fenerbahçe SK. 18 Ocak 2021. 18 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2021. 
  46. ^ Berkay Tokgöz [@berkaytokgozz] (5 Ocak 2021). "Yılın bombası patlıyor. Mesut Özil Fenerbahçe'de. Aksi bir durum olmazsa 23 numaralı formayı giyecek. t.co/VEh89Z7uvf" (X gönderisi). Erişim tarihi: 18 Ocak 2021 – X vasıtasıyla. 
  47. ^ FreeKick [@FreeKickTR] (11 Ocak 2021). "💥 Ali Koç: "Mesut Özil'in hala hayal olduğunu söylüyorum. Kesinlikle bitmiş bir şey yok. Bitebilir de, bitmeyebilir de."" (X gönderisi). Erişim tarihi: 18 Ocak 2021 – X vasıtasıyla. 
  48. ^ "Arşivlenmiş kopya". 17 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2021. 
  49. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ocak 2021. 
  50. ^ "Rüya Gerçek Oldu Mesut Özil Fenerbahçemizde!". Fenerbahce.org. 24 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2021. 
  51. ^ "Mesut Özil ilk antrenman". Fenerbahçe Twitter Hesabı. 24 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2021. 
  52. ^ "Mesut Özil, Fenerbahçe formasıyla ilk maçına çıktı". trtspor. 9 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2021. 
  53. ^ https://www.fenerbahce.org/haberler/futbol/2021-tr/2/fenerbahcemizin-fatih-karagumruk-maci-11-i [yalın URL]
  54. ^ "Adana Demirspor-Fenerbahçe maçında Mesut Özil ilk golünü attı!". NtvSpor. 15 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2021. 
  55. ^ "Mesut Özil'den bir ilk.. 3 maç arka arkaya gol attı". Ajansspor. 22 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2021. 
  56. ^ "Bilgilendirme". Fenerbahçe Spor Kulübü. 24 Mart 2022. 24 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  57. ^ "Jorge Jesus'tan Mesut Özil kararı, maddiyat açıklaması ve transfer isteği". NTV Spor. 3 Haziran 2022. 3 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  58. ^ "Hoş geldin Mesut Özil". İstanbul Başakşehir FK. 14 Temmuz 2022. 14 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  59. ^ "Medipol Başakşehirli futbolcu Mesut Özil ameliyat edildi". Anadolu Ajansı. 3 Ekim 2022. 3 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  60. ^ "Mesut Özil futbolu bıraktığını açıkladı". Milliyet. 22 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2023. 
  61. ^ (Türkçe) Mesut Özil'in 35 metre'den attığı gol 1 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  62. ^ (Türkçe) Mesut, Alman millî takımını seçti 15 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  63. ^ (Türkçe) Hamit Altıntop: Mesut’u desteklemiyorum 10 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  64. ^ Demirer, Hüseyin Burak (22 Temmuz 2018). "Mesut Özil Almanya Milli Takımı'nı bıraktı". Anadolu Ajansı. 23 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2020. 
  65. ^ (Almanca) Alman Futbol Federasyonu - Mesut Özil profili 25 Ekim 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  66. ^ (Türkçe) Mesut golünü attı ama sevinmedi 12 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  67. ^ "Mesut Ozil: Arsenal midfielder quits Germany over 'racism and disrespect'". BBC Sport. 23 Temmuz 2018. 23 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2023. 
  68. ^ "Özil and Gundogan's Erdogan photos cause German furore". BBC News. 15 Mayıs 2018. 15 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2018. 
  69. ^ "Erdogan taunts Germany with Nazi comparison". BBC News. 22 Temmuz 2018. 29 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2018. 
  70. ^ "Germany block Erdogan rally in Hamburg". DW. 22 Temmuz 2018. 29 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2018. 
  71. ^ "Bierhoff fährt Bommes wegen Özil und Gündogan an". Hamburger Abendblatt (Almanca). 8 Haziran 2018. 27 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2018. 
  72. ^ Oltermann, Philip (16 Mayıs 2018). "Özil and Gündoğan's Erdoğan picture causes anger in Germany". The Guardian. 16 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2018. 
  73. ^ "Finaler WM-Kader: Löw streicht Leno, Tah, Sané und Petersen" [Final World Cup squad: Löw removed Leno, Tah, Sané and Petersen]. DFB.de (Almanca). Almanya Futbol Federasyonu. 4 Haziran 2018. 12 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2021. 
  74. ^ "Mesut Özil tritt aus der Nationalmannschaft zurück". kicker (Almanca). Olympia-Verlag. 22 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2018. 
  75. ^ "Özil speaks, defends meeting with Turkish president and calls out DFB for double-standards". BavarianFootball. 22 Temmuz 2018. 23 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2018. 
  76. ^ "Doppelmoral-Debatte: Lothar Matthäus erklärt seine Fotos mit Wladimir Putin". Sportbuzzer (Almanca). 8 Temmuz 2018. 10 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2018. 
  77. ^ "Matthäus bekommt Shitstorm nach Putin-Foto – und schlägt zurück". huffingtonpost.de (Almanca). 9 Temmuz 2018. 24 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2018. 
  78. ^ Bryant, Tom (22 Temmuz 2018). "Mesut Ozil walks away from Germany team citing 'racism and disrespect'". The Guardian. 22 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2018. 
  79. ^ @MesutOzil1088 (22 Temmuz 2018). "The past couple of weeks have given me time to reflect, and time to think over the events of the last few months. Consequently, I want to share my thoughts and feelings about what has happened" (X gönderisi) – X vasıtasıyla. ;
  80. ^ "Mertesacker springt seinem alten Freund Özil zur Seite". Nordwest-Zeitung (Almanca). 12 Temmuz 2018. 19 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2018. 
  81. ^ (Türkçe) Mesut Özil'in Memleketinde İkinci Acı 14 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  82. ^ White, Duncan (12 Haziran 2010). "Germany v Australia: Mesut Ozil at head of the vanguard for new generation". The Daily Telegraph. 16 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2010. 
  83. ^ Welty, Ute (23 Haziran 2018). "Wo Manuel Neuer und Mesut Özil die Schulbank drückten". Deutschlandfunk Kultur. Deutschlandradio. 23 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Temmuz 2018. 
  84. ^ "Mesut Özil'in hayali Barça". Sabah. 27 Haziran 2010. 19 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2010. 
  85. ^ Coggin, Stewart. "Mesut Ozil Profile". worldsoccer.about.com. 17 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2014. Ozil, a third-generation member of the Kurdish community in Germany 
  86. ^ Ergan, Uğur (15 Temmuz 2010). "Mesut Barzani'den Mesut Özil'e davet" [Invitation to Mesut Özil from Mesut Barzani]. Hürriyet Daily News. 29 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2018. The Peyamner News Agency, known for its closeness to the Iraqi Kurdistan Democratic Party, led by Barzani, announced that he invited Mesut Özil to Northern Iraq, stating that his family had Diyarbakırish and Kurdish origin. 
  87. ^ Singh, Amar (27 Ağustos 2011). "'My manager told me to choose between fasting or playing – I chose to fast' – how Muslim footballers including Mesut Ozil and Amr Zaki approach Ramadan". Goal.com. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2013. 
  88. ^ "Mesut Ozil kisses bread thrown at him by Atletico Madrid fans during Europa League clash". The Sun. 27 Nisan 2018. 1 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2019. 
  89. ^ "Soccer stars steal show at Germany's Bambi Awards". Reuters. 12 Kasım 2010. 16 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2010. 
  90. ^ "Mandy Capristo splits from Mesut Ozil after his affair". Mid-day. 17 Ekim 2014. 23 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Haziran 2015. 
  91. ^ "Arsenal star Mesut Ozil pictured with former girlfriend in Berlin after rumoured split last year". Mirror. 13 Kasım 2015. 29 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2015. 
  92. ^ "Arsenal's Mesut Ozil rekindles relationship with ex-girlfriend Mandy Capristo?". Sports Mole. 13 Kasım 2015. 15 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2015. 
  93. ^ "Mesut Ozil gets super close to former Miss Turkey, Amine Gulse". 28 Haziran 2017. 30 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2017. 
  94. ^ "Mesut Ozil wedding: Turkey president Recep Tayyip Erdogan best man at marriage of Arsenal star and new wife Amine Gulse". The Independent. 8 Haziran 2019. 2 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2019. 
  95. ^ "Arşivlenmiş kopya". 31 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2020. 
  96. ^ "Başakşehirli futbolcu Mesut Özil ile Amine Gülşe'nin ikinci kız çocukları doğdu! İlk kare geldi Ela bebeğe ünlülerden yorum yağdı". 26 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2022. 
  97. ^ a b "23 çocuğun umudu oldu!". NTVSpor.net. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2014. 
  98. ^ Freij, Muath (19 Mayıs 2016). "Mesut Ozil gives joy to Zaatari camp children". The Jordan Times. 31 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2019. 
  99. ^ "Mesut Ozil: Arsenal midfielder and fiancee to fund surgery for 1,000 children". BBC Sport. 7 Haziran 2019. 2 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2024. 
  100. ^ "Arsenal news: Charity thanks 'class' Ozil for making dream come true for child with brain tumour". Goal.com. 9 Mayıs 2017. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2017. 
  101. ^ "Mesut Ozil has offered to reimburse Arsenal for the salary of Gunnersaurus if they give the mascot his job back". Sky Sports. 9 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ekim 2020. 
  102. ^ "Mesut Özil'den ihtiyaç sahiplerine ramazan yardımı". trthaber.com. 5 Mayıs 2021. 5 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2021. 
  103. ^ ALİOĞLU/İSTANBUL, (DHA), İbrahim (22 Nisan 2021). "Mesut Özil'den Ramazan ayında anlamlı yardım". Hürriyet. 9 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2021. 
  104. ^ Vigdor, Neil (15 Aralık 2019). "Soccer Broadcast Pulled After Arsenal Star Mesut Özil Criticized China". The New York Times. ISSN 0362-4331. 17 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2019. 
  105. ^ Ames, Nick (13 Aralık 2019). "Arsenal distance themselves from Mesut Özil comments on Uighurs' plight". The Guardian. 14 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2019. 
  106. ^ Sarigul, Emre (13 Aralık 2019). "Arsenal Star Mesut Ozil Slams Chinese Treatment Of On Uyghur Minority On Social Media". Turkish Football. 14 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2019. 
  107. ^ "China TV pulls Arsenal game after Mesut Özil's Uighur comments". Deutsche Welle. 15 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2019. 
  108. ^ "Chinese TV pulls Arsenal match after Ozil's Uighur comments". France 24, Agence France Presse. 15 Aralık 2019. 16 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2019. 
  109. ^ Aaro, David (15 Aralık 2019). "Soccer star Mesut Özil criticizes Muslim detention camp, spurs Chinese TV to pull match". Fox News. 15 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2019. 
  110. ^ a b "Mesut Ozil: Arsenal-Manchester City game removed from schedules by China state TV". BBC. 15 Aralık 2019. 15 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2019. 
  111. ^ "中国足协回应：厄齐尔的言论无法接受". Guancha.cn. 14 Aralık 2019. 27 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  112. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; auto isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  113. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; :6 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  114. ^ "外交部回应厄齐尔事件：欢迎他到新疆走走看看". Sina Sports. 16 Aralık 2019. 27 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  115. ^ "China invites Arsenal's Özil to Xinjiang after he criticized Uighur mass detention". CP24. 15 Aralık 2019. 3 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2021. 
  116. ^ Uddin, Rayhan (14 Ekim 2020). "Ozil v Mkhitaryan: Footballers wade into Armenia-Azerbaijan conflict". Middle East Eye. 20 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2021. 
  117. ^ "Arsenal's Ozil favours Azerbaijan in Karabakh dispute". Middle East Monitor. 14 Ekim 2020. 21 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2021. 
  118. ^ "FENERBAHÇE: DRAPEAU EN MAIN, ÖZIL APPORTE SON SOUTIEN À L'AZERBAÏDJAN EN PLEINE PRÉSENTATION". RMC Sport (Fransızca). 27 Ocak 2021. 28 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2021. 
  119. ^ "Mesut Özil, Ramazan Bayramı mesajında Kudüs'teki Müslümanları unutmadı". Haberler.com. 13 Mayıs 2021. 13 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2021. 
  120. ^ "Fenerbahçe-Sivasspor maçında Filistin unutulmadı". aa.com.tr. 11 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2021. 
  121. ^ QuarkPlayer, player-inline {display: inline-block;padding-bottom: 56 25%;position: relative;width: 100%;z-index: 5;} player-box {height: 100%;left: 0;position: absolute;top: 0;width: 100%;}$ ready{quarkPlayer = new; bufferLength:5; true, autoPlay; false, subTitles; true, showAds; false, showNotification; showB; true, widthSelector; false, customMenu (11 Mayıs 2021). "Fenerbahçeli futbolcular Özgür Filistin tişörtüyle ısındı". Milliyet. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2021. 
  122. ^ "Mesut Ozil launches development centre for South Asians". BBC Sport. 6 Ekim 2021. 2 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2024. 
  123. ^ (Türkçe) Mesut Özil Alman basınının gündemi 21 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  124. ^ (Türkçe) FIFA 11'in Almanya Kapağında Mesut Özil Olacak 24 Eylül 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  125. ^ "Puma". 6 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  126. ^ "Mesut Ozil switches to the Three Stripes!". Footballboots.co.uk. 12 Temmuz 2013. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2013. 
  127. ^ "Lionel Messi, Gareth Bale and Mesut Ozil star in exciting new Adidas advert". Daily Mirror. 6 Ağustos 2015. 19 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2015. 
  128. ^ "Mesut Özil Launches His Own Logo". Footballboots.co.uk. 1 Ağustos 2013. 26 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2013. 
  129. ^ "Manchester United's Paul Pogba dab, Arsenal's Mesut Ozil dummy and the best Fifa 17 celebrations". London Evening Standard. 11 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2018. 
  130. ^ "REVEALED: The heartwarming meaning behind Ozil's 'M' celebration". Goal. 11 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2018. 
  131. ^ "Arsenal's Mesut Özil was called a 'coward' by Jose Mourinho in blistering dressing-room row at Real Madrid"Ücretli abonelik gerekli. The Independent. 2 Mart 2017. 12 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2017. 
  132. ^ Özil, Mesut (March 2017). Gunning for Greatness: My Life: With an introduction by Jose Mourinho (İngilizce). Hodder & Stoughton. ISBN 978-1-4736-4994-1. 
  133. ^ M.A (28 Şubat 2022). "Deep Dive Into Mesut Ozil Multimillion-Pound Business Empire" (İngilizce). Erişim tarihi: 27 Nisan 2022. [ölü/kırık bağlantı]
  134. ^ "Özil musste 2 Millionen Euro Steuern nachzahlen". Archived from the original on 3 Aralık 2016. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2023. , auf spiegel.de, retrieved 2 December 2016.
  135. ^ Christoph Cöln (3 Aralık 2016), Mesut Özil: Einfach mal den Fiskus tunneln, 17 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 15 Mayıs 2018  Bilinmeyen parametre |periyodik= görmezden gelindi (yardım)
  136. ^ Augsburger Allgemeine (2 Aralık 2016), Die schmutzigen Steuertricks von Özil und Co., 16 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 15 Mayıs 2018  Bilinmeyen parametre |periyodik= görmezden gelindi (yardım)
  137. ^ Mesut Özil (2017), Die Magie des Spiels: Und was du brauchst, um deine Träume zu verwirklichen, BASTEI LÜBBE, ISBN 978-3-7325-4084-6, 29 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 15 Mayıs 2018 
  138. ^ Mesut Özil musste Steuern nachzahlen 24 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., auf welt.de, retrieved 3 December 2016.
  139. ^ Bartosz, Pascal (23 Temmuz 2024). "Ex-DFB-Spieler auf Instagram: Mesut Özil zeigt Tattoo mit Symbol der rechtsextremen "Grauen Wölfe"" [Ex-DFB player on Instagram: Mesut Özil shows tattoo with symbol of the far-right "Grey Wolves"]. Tagesspiegel (Almanca). 31 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2024. 
  140. ^ Klein, Oliver; Klauser, Felix (24 Temmuz 2024). "Warum zeigt sich Özil mit Graue-Wölfe-Tattoo?" [Why is Özil sporting a Grey Wolves tattoo?]. ZDF (Almanca). 19 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2024. 
  141. ^ Sendker, Marion; Panning, Jonas (24 Temmuz 2024). "Özil und die Grauen Wölfe: Der Traum vom großtürkischen Reich" [Özil and the Grey Wolves: the dream of a Greater Turkish empire]. Deutschlandfunk (Almanca). 19 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2024. 
  142. ^ Wißing, Carolyn (25 Temmuz 2023). "Warum Özils "Graue Wölfe"-Tattoo ein Problem ist" [Why Özil's "grey wolves" tattoo is a problem]. Tagesschau (Almanca). 27 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2024. 
  143. ^ "Mesut Özil - İstatistik, Maçlar, Kariyer, Kupalar | Mackolik.com". www.mackolik.com. 14 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2022. 
  144. ^ "Mesut Özil - Kulübe göre performans bilgiler". www.transfermarkt.com.tr. 26 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2022. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Mesut Özil ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
Sportif görevi
Önce gelen:
Gökhan Gönül 		Fenerbahçe kaptanı
2021-2022 		Sonra gelen:
'
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Mesut_Özil&oldid=34206210" sayfasından alınmıştır