Loren Dükalığı
Loren Duché de Lorraine (Fransızca) Herzogtum Lothringen (Almanca) Herzogtum Loutrengen (Lüksemburgca) Loren Dükalığı (Lorraine Dükalığı) | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
959-1766 | |||||||||
Arma
(1300–1766) | |||||||||
Kutsal Roma İmparatorluğunda (y. 1400) Lorraine Dükalığı (mavi) | |||||||||
Tür | Dükalık | ||||||||
Başkent | Nancy | ||||||||
Resmî din | Katolik Kilisesi | ||||||||
Demonim | Lorrainian | ||||||||
Hükûmet | Dükalık | ||||||||
Dük | |||||||||
| |||||||||
Tarihçe | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Günümüzdeki durumu |
Loren Dükalığı yada Lorraine Dükalığı (Fransızca: Lorraine; Almanca: Lothringen), aslen Yukarı Loren, günümüzde Fransa'nın kuzeydoğusunda bulunan Loren bölgesinin sınırları içinde kalan bir dükalıktı. Başkenti Nancy'dir .
959 yılında Lotharinya'nın Kutsal Roma İmparatorluğu'nun en batı ucu olan Yukarı ve Aşağı Lorraine olmak üzere iki ayrı dükalığa bölünmesinin ardından kuruldu. Aşağı Loren kısa sürede dağılırken, Yukarı Loren ise sadece Loren Dükalığı olarak bilinmeye başlandı. Lorraine Dükalığı, Burgonya dükleri ve Fransa kralları tarafından kısa bir süre işgal edildi. Ancak 1473'ten sonra Lorraine Hanedanı tarafından yönetildi.
1737'de dükalık, Polonya Veraset Savaşı sonucunda tahtını kaybeden eski Polonya kralı Stanisław Leszczyński'ye verildi. Stanisław'ın 23 Şubat 1766'da ölmesiyle Lorraine Fransa tarafından ilhak edildi ve Lorraine ve Barrois eyaleti olarak yeniden düzenlendi.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Lotharinya
[değiştir | kaynağı değiştir]Loren'in selefi olan Lotharinya, II. Lothar'ın yönetimi altında bağımsız bir Karolenj krallığıydı. Toprakları başlangıçta, Karolenj imparatorluğunun I. Louis'in üç oğlu arasında paylaşıldığı Verdun Antlaşması ile oluşturulan Orta Frank Krallığı'nın bir parçasıydı. Orta Frank bölgesi İmparator I. Lothar'a tahsis edilmişti ve bu nedenle Lotharii Regnum olarak adlandırıldı.
II. Lothar'ın varisi olmadığından toprakları 870'deki Meerssen Antlaşması ile Doğu ve Batı Franklar'ı arasında paylaşıldı ve en sonunda 880'deki Ribemont Antlaşması ile bir bütün olarak Doğu Frank yönetimi altına girdi. Doğu Frank Kralı olan Çocuk Ludwig'in 911'deki ölümünden sonra Lotharinya yeniden Batı Frank Krallığı'na bağlandı ancak 925 yılında Alman Kralı Avcı Heinrich tarafından fethedildi. Rakibi Büyük Hugues'le çatışmaya giren IV. Louis, 942 yılında Lotharinya üzerindeki tüm iddialarından vazgeçti.
Yukarı Loren Dükalığı
[değiştir | kaynağı değiştir]953 yılında Alman Kralı I. Otto, kardeşi Bruno'yu Lotharinya Dükü olarak atamıştı. 959'da Bruno, dükalığı Yukarı ve Aşağı Lorraine olarak ikiye böldü. Bu bölünme, 965'teki ölümünün ardından kalıcı hale geldi. Bruno'nun ilk dükü ve vekili, Bruno'nun kız kardeşi Saksonyalı Hedwig'in ve Büyük Hugues'in damadı olan Bar'lı I. Friedrich'ti .
1475 yılında Burgonya dükü I. Charles, Lorraine Dükalığı için sefere çıktı ancak yenildi ve 1477'deki Nancy Muharebesi'nde öldürüldü.
Otuz Yıl Savaşları sırasında İmparatorluk otoritesinin zayıflaması nedeniyle Fransa 1634'te dükalığı işgal etti ve 1661'de IV. Charles yeniden tahta çıkana kadar elinde tuttu. 1670 yılında Fransızlar Loren'i tekrar istila etti ve Charles sürgüne gitti. Yeğeni ve varisi V. Charles hayatını Habsburg Hanedanı'nın hizmetinde geçirdi. Fransa, Dokuz Yıl Savaşları'nı sona erdiren 1697 Ryswick Antlaşması'yla Dükalığı geri verdi ve Charles'ın oğlu Leopold dük oldu. İspanya Veraset Savaşı'nda başkent Nancy de dahil olmak üzere Loren'in bazı bölgeleri tekrar Fransa tarafından işgal edildi. Ancak Leopold, Lunéville Şatosu'nda hüküm sürmeye devam etti.
Lehistan Veraset Savaşı'ndan sonra dükalık Polonya'nın eski kralı Stanisław Leszczyński'ye verildi. Aynı zamanda Fransa Kralı XV. Louis'in kayınpederiydi ve yakın zamanda Polonya Veraset Savaşı'nda Rusya ve Avusturya'nın desteklediği bir adaya kaybetmişti. İmparatorun kızı Arşidüşes Maria Theresa ile nişanlanan Lorraine Dükü Franz Stephen, Loren'i son Medici hükümdarının çocuk bırakmadan öldüğü Toskana Büyük Dükalığı ile takas etti. Fransa ayrıca 1713 Pragmatik Yaptırım kapsamında Habsburg topraklarının vârisi olarak Maria Theresa'yı destekleme sözü verdi. Leszczyński, Loren'i ölümünden sonra Fransa tahtına geçeceği koşuluyla kabul etti. Lorraine Dükü ünvanı Stanisław'a verildi. Stanisław'ın 23 Şubat 1766'da ölmesiyle Loren Fransa tarafından ilhak edildi ve Fransız hükûmeti tarafından bir eyalet olarak yeniden düzenlendi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Augustin Calmet (1745). "Sur les sceaux,armoiries, couleurs, devises, cris de guerre, titres des Ducs de Lorraine". Histoire de Lorraine. Leseur..