Kuzey Kutup Dairesi
Kuzey Kutup Dairesi, Dünya haritasında gösterilen Güney Kutup Dairesi, Oğlak Dönencesi, Yengeç Dönencesi ve Ekvator Çizgisi ile birlikte beş büyük enlemden biridir. 66° 33′ 39″ enleminde Güney Yarımküre'deki karşıtı Güney Kutup Dairesi ile simetrik duran daire her yıl Dünya'nın eğiklik açısının değişmesinden dolayı (40.000 yılda ) 2 derece 15 dakika kuzeye kaymaktadır. Gündönümlerinde yerkürenin 23.5 derecelik açı ile eğik olması sebebi ile kış mevsiminin yaşandığı Aralık ayında dairenin her noktasında en azından 24 saatlik gece, yaz mevsiminin yaşandığı Haziran ayında ise en azından 24 saatlik gündüz yaşanır.
Dairenin geçtiği ülkeler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Amerika Birleşik Devletleri - Alaska
- Danimarka - Grönland
- Finlandiya
- İsveç
- Kanada (Kuzey Kanada)
- Norveç
- Rusya
Bu ülkeler dışında İzlanda da Kuzey Kutup Dairesi üzerinde toprak sahibidir; fakat toplam yüzölçümleri 1 kilometrekareyi geçmemekte olup adaların hiçbiri meskûn değildir. Bununla birlikte Dünya genelinde Kuzey Kutup Dairesi'nin üzerinde nüfus oldukça azdır. Dairenin kuzeyinde kurulmuş en önemli şehirler Rusya'da Murmansk (nüfus: 325.100), Norilsk (nüfus: 135.000) ve Vorkuta (nüfus: 85.000); Norveç'te Tromsø (nüfus: 62.000); Finlandiya'da Rovaniemi'dir (nüfus: 58.000).
Halklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Çukçi-Kamçatka halkları: Rusya
- Eskimolar
- İnuitler: Grönland, Kanada
- İnyupikler: Alaska
- Yupikler: Alaska
- Sibirya Yupikleri: Alaska, Rusya
- Tunguzlar (Kuzey Tunguzları)
- Evenkiler: Çin, Moğolistan, Rusya
- Ural halkları
- Laponlar: Norveç, İsveç, Finlandiya, Rusya
- Samoyedler (Kuzey Samoyedleri)
- Enetsler: Rusya
- Nenetsler: Rusya
- Nganasanlar: Rusya
- Ugor halkları
- Yukagirler: Rusya
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- (İngilizce) Topographical map of Arctic Circle, centered about North Pole
- (İngilizce) Map of Arctic Circle (dotted line), showing major population areas 2 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- (İngilizce) Terra Incognita: Exploration of the Canadian Arctic27 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.