I. Serhas
| Serhas (Xerxes) | |
|---|---|
| Büyük Pers kralı | |
 Serhas | |
| İran kralı | |
| Hüküm süresi | MÖ 485-465 |
| Taç giymesi | MÖ Ekim 485 |
| Önce gelen | I. Darius |
| Sonra gelen | I. Artaserhas |
| Doğum | MÖ 519 İran |
| Ölüm | MÖ 465 İran |
| Eş(ler)i | Amestris |
| Hanedan | Ahameniş |
| Babası | I. Darius |
| Annesi | Atossa |
I. Serhas veya Kserkses (Farsça: Haşayarşa)(خشايارشا)[1])(hükümdarlık: MÖ 486 – 465[2]) Ahameniş İmparatorluğu'nun Pers kralıydı. Yunanca Eski Pers hükümdar adlarından Xšayāršā (Hşayarşa) sözcüğünden gelen Serhas, "kahramanlar kralı" anlamına gelmektedir.[3]
Pers kralı I. Serhas, yıllardan bu yana babası I. Darius'un Yunanlara karşı başlattığı savaşı sürdürmek için hazırlanıyordu. Atina'ya karşı büyük orduyla sefere çıktı. MÖ 484'te Serhas komutasındaki ordu Anadolu'ya vardı. MÖ 480'de Çanakkale'de, Çanakkale Boğazı (Dardanel)'in karşı kıyısında yer alan Sestos'a Naraburnun'daki Abidos'tan gemilerden bir köprü yapıp askerlerini boğazdan karşıya geçirdi. Herodot, Serhas'ın beş milyondan fazla adamı olduğunu söylese de, ozan Simonides bu sayının üç milyon dolayında olduğunu belirtir. Herodot, ordunun içerek ırmakları kuruttuğunu ve koca kentlerin erzağını tükettiğini de öne sürmektedir. Bu betimlemeler çok abartılmış olsa da kesin olan, Perslerin Yunanlardan sayıca üstün olduklarıdır.
I. Kserkses, Ahameniş İmparatorluğu'nun M.Ö. 486'dan 465'e kadar hüküm süren dördüncü kralıydı. I. Darius ve Büyük Kiros'un kızı Atossa'nın oğlu olarak dünyaya geldi ve babasının sarayında büyüdü ve eğitim gördü. I. Darius'un ölümü üzerine Kserkses onun yerine kral olmuş ve isyanları bastırarak ve imparatorluğun yönetimini merkezileştirerek gücünü pekiştirmeye çalışmıştır. En çok Atina ve Sparta önderliğindeki Yunan şehir devletlerinin isyanına karşılık olarak M.Ö. 480 yılında Yunanistan'ı işgal etmesiyle tanınır. İşgal, küçük bir Yunan kuvvetinin Pers ordusunu geri püskürttüğü Thermopylae Muharebesi ile başlamış ve nihayetinde Salamis Savaşı ve Plataea Savaşı'nda Persler mağlup edilmiştir. Askeri seferlerinin yanı sıra Kserkses, Persepolis'teki sarayın yeniden inşası ve Süveyş kıstağından geçen bir kanalın inşası da dahil olmak üzere inşaat projeleriyle tanınır. Ahameniş İmparatorluğu'nu bir satraplık sistemiyle yönetmiş ve güçlü bir ordu ve donanma kurmuştur. Zerdüşt dinine mensup olan Kserkses birkaç kez evlenmiş ve çok sayıda çocuk sahibi olmuştur. Kserkses MÖ 465 yılında bir suikast sonucu öldürülmüş ve yerine oğlu I. Artaserhas geçmiştir. Çeşitli sanat ve edebiyat eserlerinde tasvir edilmiş ve modern popüler kültürde filmlerde ve video oyunlarında tasvir edilmiştir.[4][5][6]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Ghias Abadi, R. M. (2004). Achaemenid Inscriptions (کتیبههای هخامنشی) (Farsça) (2. edition bas.). Tahran: Shiraz Navid Publications. ss. page 107. ISBN 964-358-015-6.
- ^ "History Workshop - Chronological Tables". 9 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2013.
- ^ Strauss, Barry S., The Battle of Salamis: The Naval Encounter That Saved Greece - and Western Civilization, p. 36. Simon & Schuster, New York, 2004.
- ^ Littman, Robert J. (Ocak 1975). "The Religious Policy of Xerxes and the "Book of Esther"". The Jewish Quarterly Review. 65 (3): 145. doi:10.2307/1454354. ISSN 0021-6682.
- ^ Lazenby, John Francis (1993). The Defence of Greece, 490-479 B.C. (İngilizce). Aris & Phillips. ISBN 978-0-85668-591-0. 4 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2023.
- ^ "Xerxes, of De hoogmoed - Louis Couperus | gedrukt boek | Bibliotheek.nl". www.bibliotheek.nl. 23 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Şubat 2023.
I. Serhas Doğumu: MÖ 519 Ölümü: MÖ 465
| ||
| Önce gelen I. Darius |
Pers Kralı (Şah) MÖ 485–MÖ 465 |
Sonra gelen I. Artaserhas |
| Mısır Firavunu MÖ 485–MÖ 465 | ||
 | İranlı bir hükümdarın veya kraliyet ailesinin bir üyesi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
