Uropygi
| Uropygi | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||
| Korunma durumu | |||||||||||
| Değerlendirilmedi (IUCN 3.1) | |||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||
| |||||||||||
| Çeşitlilik[1] | |||||||||||
| 1 familya, 16 cins, 126 tür | |||||||||||
 | |||||||||||
| Uropygi takımının dağılım haritası | |||||||||||
| Sinonimler [2] | |||||||||||
Uropygi veya Thelyphonida, Arachnida sınıfına bağlı bir örümceğimsi takımıdır.[3] Akreplere benzemelerinden dolayı "Kırbaç akrepleri" veya "Kamçılı akrepler" olarak da bilinirler. Monotipik bir takımdır yani tüm türleri tek bir familya (Thelyphonidae) altında toplanır. Günümüzde yaşayan 16 cinsleri ve 120'den fazla türleri bulunur.[1]
Özellikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Boyları 25 – 85 mm arası değişir. Sadece 6 ayakları ile yürürler, ilk 2 ayakları duyu organı olarak (antenniform) kullanılır. Pedipalpları akreplerde olduğu gibidir. Zehir bezleri bulunmaz. Tehdit altında hissettiklerinde arkalarındaki "kamçı"nın (flagellum) ucundan asetik asit - kaprilik (oktanoik) asit karışımı püskürtebilirler.[4][5][6]
Besin
[değiştir | kaynağı değiştir]Kamçılı akrepler etoburdur. Pedipalplarını avlarını yakalayıp parçalamak için kullanırlar.[6] Çoğunlukla böcekleri avlarlar ama bazen solucan ve sümüklüböcekleri de yiyebilirler.[4]
Yaşam Biçimi
[değiştir | kaynağı değiştir]Gececildirler. Gündüzleri taşların veya toprağın altında, pedipalpları ile kazdıkları çukurlarda yaşarlar. Gece çıkıp avlanırlar. Nemli ve karanlık yerlerden hoşlanırlar ve ışıktan kaçınırlar.[4][5][6]
Üreme
[değiştir | kaynağı değiştir]Erkekler spermatoforu yere bırakır ve hayvanlar, erkeğin dişiyi spermatoforun yakınına çektiği karmaşık kur davranışları sergiler.[5] Erkekler, dişinin uzun, hassas ilk 2 bacağını kavrayarak kur dansı yapar.[6] Döllenmiş 35'e yakın yumurta dişinin karnın altına yapışık olur.[5][6] Yavrular yumurtadan çıktığı zaman kendi başlarına avlanabilecek büyüklüğe ulaşana kadar annenin sırtında kalırlar.[4][5][6] Yavruların büyümesi türden türe göre değişir ve yaklaşık 3 yıl sürer.[4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b World Uropygi Catalog (2022). "World Uropygi Catalog". Natural History Museum Bern. 30 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2024.
- ^ Harvey, M.S. (2013). "Uropygi Thorell 1883". Whip scorpions of the World. version 1.0. Western Australian Museum. 15 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2024.
- ^ "ITIS". 30 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2024.
- ^ a b c d e "Thelyphonida". International Society of Arachnology. Museum für Naturkunde. 30 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2024.
- ^ a b c d e "Whip Scorpions (Arachnida: Thelyphonida)". American Arachnological Society. 30 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2024.
- ^ a b c d e f "Whip Scorpions (Uropygi)". British Arachnological Society. 30 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2024.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Uropygi ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Vikitür'de Uropygi ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
 | Arachnida ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |