Haplogrup C-M130 (Y-DNA)

Haplogrup C, tümü SNP mutasyonları olan UEP M130 / RPS4Y711, P184, P255 ve P260 tarafından tanımlanan majör bir Y kromozom haplogrubudur. Haplogroup F ile birlikte Haplogroup CF'nin iki ana kolundan biridir. Haplogroup C, Afrika dışındaki her kıtanın antik popülasyonların görülmekteydi. Günümüz Doğu Asya, Orta Asya ve Sibirya halklarında sık olarak görülmektedir. Kuzey Amerika ve Avustralya'nın yanı sıra Avrupa, Doğu Akdeniz ve Japonya'da da görülmektedir.^[1] Haplogrup ayrıca Güneydoğu Asya, Güney Asya ve Güneybatı Asya'nın günümüzdeki pek çok popülasyonunda orta ila düşük sıklıkta bulunur.

Kökeni

Haplogrup C-M130'nin SNP mutasyonu M168'in oluşmasından kısa süre sonra ortaya çıktığı düşünülmektedir. Bu mutasyon muhtemelen en az 60.000 yıl önce gerçekleşti.

Haplogrup C-M130, en yoğun olarak Kazakistan, Moğolistan, Uzak Doğu Rusya, Polinezya ve Avustralya'daki belli halklar arasında, orta sıklıkta ise Kore ve Mançu halklarında görülmektedir. Bu nedenle, Haplogroup C-M130'un ya Orta Asya'da ya da Güneydoğu Asya'da ortaya çıktığı veya bu bölgelerde en uzun evrimleşme döneminden geçtiği varsayılmaktadır. Hapolgrubun Doğu Asya'da yayılmasının yaklaşık 40.000 yıl önce başladığı öne sürülmektedir.^[2]

C-M130 taşıyan erkeklerin yaklaşık 6.000-8.000 yıl önce Amerika'ya göç ettiğine ve Na-Dené konuşan halklar tarafından Kuzey Amerika'nın kuzeybatı Pasifik kıyılarına taşındığına inanılıyor.

Asya aynı zamanda Haplogroup D-M174'ün yoğunlaştığı alandır. Bununla birlikte, D-M174, Haplogrup E ile C-M130'dan daha yakından ilişkilidir ve Haplogroup C-M130 ve D-M174'ün coğrafi dağılımları tamamen ve tamamen farklıdır, çeşitli Haplogroup C-M130 alt tipleri arasında yüksek sıklıkta bulunur. Günümüz Kazakları ve Moğolların yanı sıra Amerika'nın bazı Yerli halkları, Mançuriler, Koreliler, Rusya'nın Uzak Doğu halklarında, Avustralya'daki Aborjin halklarında ve Asya ve Okyanusya'nın başka yerlerinde orta sıklıkta görülmektedir. Japonya'daki Jōmonlar ve bazı Paleolitik ve Neolitik Avrupalılar arasında Haplogroup C'nin C1a, C1b ve C1a2 dalları görülmekteydi. Haplogrup D ise sadece Tibetliler, Japon halkları ve Andaman Adalıları arasında yüksek frekanslarda bulunur ve Hindistan, Amerika ve Okyanusya'nın yerli halkları arasında görülmez.^[1]

Sakitani ve arkadaşlarına göre, haplogrup C-M130 Orta Asya'da ortaya çıktı ve oradan Avrasya'nın diğer bölgelerine ve Avustralya'nın bazı bölgelerine yayıldı. C-M130'un Doğu Avrasya avcı toplayıcılarının yanı sıra Doğu ve Güneydoğu Asya ve Avrupa'nın eski örneklerinde bulunduğu öne sürülmektedir.

Kaynakça

^ ^a ^b 崎谷満『DNA・考古・言語の学際研究が示す新・日本列島史』（勉誠出版　2009年）(Japonca)
^ Zhong H, Shi H, Qi XB (July 2010). "Global distribution of Y-chromosome haplogroup C-M130 reveals the prehistoric migration routes of African exodus and early settlement in East Asia". J. Hum. Genet. 55 (7): 428-35. doi:10.1038/jhg.2010.40 . PMID 20448651.

[ReferenceA-1] 崎谷満『DNA・考古・言語の学際研究が示す新・日本列島史』（勉誠出版　2009年）(Japonca)

[HuaZhong2010-2] Zhong H, Shi H, Qi XB (July 2010). "Global distribution of Y-chromosome haplogroup C-M130 reveals the prehistoric migration routes of African exodus and early settlement in East Asia". J. Hum. Genet. 55 (7): 428-35. doi:10.1038/jhg.2010.40 . PMID 20448651.

[1]

[2]