Cadılar Bayramı III: Cadı Mevsimi
Halloween III Season of the Witch | |
Yönetmen | Tommy Lee Wallace |
---|---|
Yapımcı | John Carpenter Debra Hill Mustafa Akkad Joseph Wolf Dino De Laurentiis |
Senarist | Tommy Lee Wallace |
Oyuncular | Tom Atkins Stacey Nelkin ve Dan O'Herlihy |
Müzik | John Carpenter Alan Howarth |
Görüntü yönetmeni | Dean Cundey |
Kurgu | Millie Moore |
Stüdyo | Universal Pictures |
Cinsi | Sinema filmi |
Türü | Korku |
Renk | Renkli |
Yapım yılı | 1982 |
Çıkış tarih(ler)i | 22 Ekim 1982 |
Süre | 99 dakika |
Ülke | ABD |
Dil | İngilizce |
Bütçe | 2.500.000 dolar |
Önceki film | Cadılar Bayramı 2 |
Devam filmi | Halloween 4: The Return of Michael Myers |
Cadılar Bayramı III (Özgün adı: Halloween III: Season of the Witch; telaffuz: [hæləʊ'ɪ:n 'si:zn ɒv ði wɪtʃ], Türkçe: Cadılar Bayramı III: Cadının Mevsimi), Cadılar Bayramı serisininin üçüncü filmi olan 1982 tarihli korku filmidir. Tommy Lee Wallace tarafından yönetilen filmin baş rollerinde Tom Atkins, Stacey Nelkin ve Dan O'Herlihy vardır.
Film, Nigel Kneale'nin orijinal senaryo metnine dayanmakta ve Cadılar Bayramı gecesi Amerikalı çocukları cadı, balkabağı ve kafatası maskesiyle öldürmek isteyen bir maske fabrikası sahibi Cochran'nı konu almaktadır. Konusu Michael Myers ve Laurie Strode etrafında geçmeyen serinin tek filmi olup Cadılar Bayramı serisini her yıla özel farklı bir öykü sunan bir seçkiye dönüştürmek amacıyla hazırlanmıştır.[1] Ayrıca filmde Michael Myers olmadığı için orijinal film olan 1978 tarihli Yabancı (Cadılar Bayramı) filminin ortaya çıkardığı slasher türünden ayrılmaktadır. Psikopat bir katil teması yerine çılgın bilim adamı ve cadı temasına odaklanılmıştır. Diğer bir taraftan, karakterlerin ölümlerini yansıtan sahnelerin şiddetli kalmasına rağmen grafiksel şiddetin sıklığı, serinin ikinci filmi 1981 tarihli Cadılar Bayramı 2'ye göre daha azdır.
Film, 2.5 milyon dolarlık bir bütçe ile üretilmiş ve kârlı bir film olması beklenmiştir. ABD gişelerinde sadece 14.4 milyon kazanarak[2] serinin en düşük kazançlı filmi olmuştur.[3] Film, gişe başarısızlığına ek olarak eleştirmenler tarafından olumsuz eleştiriler almıştır. Cadılar Bayramı her ne kadar bir çığır açmış ve aynı türde birçok film tarafından taklit edilmişse de[4] serinin bu filmi birçok filmle baştan başa karşılaştırılmıştır. Filmin yapımından yirmi yıl sonra bir eleştirmen şöyle demiştir: "Cadılar Bayramı III serinin bir parçası olmasaydı bu filmin 80'li yılların ne idüğü belirsiz korku filmlerinden biri olacağı kesindir."[5] Kültür ve film tarihçileri filmin senaryosunu büyük şirketler ve Amerikan tüketiciliği hakkındaki eleştirilerle ilintilendirmişlerdir. Tüm bunlara karşın film, onu diğer Cadılar Bayramı filmlerinden ayıran bir izleyici kitlesine de sahiptir.
Konusu
[değiştir | kaynağı değiştir]23 Ekim Cumartesi günü akşam saatlerinde, bir dükkân sahibi olan Harry Grimbridge (Al Berry), bir grup takım elbiseli esrarengiz adam tarafından takip edilir. Bir saat sonra siyahi birinin işlettiği bir benzin istasyonuna sığınır ve elinde bir balkabağı maskesi vardır. Benzin istasyonu sahibi (Essex Smith) onu hastaneye götürür. Harry Grimbridge hastanede "Bizi öldürecekler. Hepimizi." der. Hastanede Harry Grimbridge ile Dr. Dan Challis ilgilenmektedir. Harry Grimbridge hastanedeyken, odasında bir başka kimliği belirsiz adam girer ve Harry'i öldürür. Bu sırada Challis odasında uyumaktadır. Cinayeti gören Hemşire Agnes (Maidie Norman) çığlık atar ve Challis uyanıp adamın arkasından koşar. Adam arabasına binip üzerine gaz dökerek kendini yakar.
Ertesi gün, 23 Ekim Pazar günü, sabah saatlerinde Harry Grimbridge'in kızı Ellie hastaneye gelir ve babasının cesedini görür. Challis, önceden karısı ve çocukları ile birlikte olacağına söz vermiştir fakat bu olayların ardından hastanede kalmaya karar verir ve bir sonraki Cumartesi günü için ailesine söz verir. 27 Ekim Çarşamba günü Challis, iş arkadaşı Teddy (Wendy Wessberg)'den kendini yakan adamın cesedini araştırmasını ister. 29 Ekim Cuma günü Challis bir barda yalnız başına oturmaktadır. Bara Challis'in hastanede karşılaştığı Ellie gelir ve burada tanışırlar. Challis, Ellie ile birlikte onun babasının dükkânına gider. Ellie burada babasının ölümü hakkında dedektiflik yapmaktadır. Buradaki kayıtlara göre Harry Grimbridge, 18 Ekim günü tüccarlar toplantısına, 19 Ekim günü futbol maçına ve 20 Ekim günü maske almak için Kaliforniya'ya ait Santa Mira'daki Gümüş Yonca Fabrikası'na gitmiştir. Challis, Ellie ile cinayeti araştırmak için Santa Mira'ya gitmeye karar verir. Karısını arayıp Cumartesi günkü buluşmayı iptal eder. Ellie ve Challis Santa Mira'ya giderler.
Santa Mira 1887 yılında bir çiftçi topluluğu tarafından kurulmuştur. II. Dünya Savaşı'ndan sonra İrlandalı Conal Cochran, Gümüş Yonca Fabrikası'nı kurarak burayı bir oyuncak fabrikasına dönüştürmüştür. Ellie ve Challis, Santa Mira'ya vardıklarında buradaki bir motelde kalmaya karar verirler. Ellie kalacakları odada motel müdürü Mr. Rafferty (Michael Currie)'i oyalarken Challis motel kayıtlarına bakar ve motelde Harry Grimbridge'in kaldığını görür. Motele 40 dolar öder. Burada diğer motel müşterilerinden San Francisco'da dükkân işleten Marge Guttman (Garn Stephens) ve Kupfer Ailesi'nden: Buddy (Ralph Strait), Betty (Jadeen Barbor) ve oğulları "Küçük" Buddy (Bradley Schacter) ile tanışırlar. İkili hariç geriye kalanlar bu kasabaya Gümüş Yonca'dan maske almaya gelmiştir.
Akşam Ellie ve Challis birlikte olur. Saat 18.00 olduğunda Santa Mira'da sokağa çıkma yasağı başlar. Challis kasabadaki bir markete içki almaya gider. Ara sokakların birinde bir adamla karşılaşır. Challis sorduğunda adam Cochran'ı sevmediğini dile getirir. Challis uzaklaştıktan sonra adam eşgali belirsiz bir grup takım elbiseli adam tarafından kafası kopartılarak öldürülür. Bu sırada Ellie, Marge Guttman ile konuşur. Ardından Ellie motel odasına girer ve duş alır. Challis ise telefonla Teddy ile konuşuyordur. Yapılan otopsi sonucu cesetten sadece plastik ve metal parçalar çıkmıştır. Challis motel odasına geri döner. Yeniden Ellie ile birlikte olur. Marge Guttman ise odasında maskelerde bulunan metal etiketlerin birini kurcalıyordur. Etiketten çıkan ışın sonucu yaralanır. Challis ve Ellie dışarı çıkar. Challis doktor olduğu için yardım etmek ister. Fakat Gümüş Yonca Fabrikası'ndan gelen doktorlar buna izin vermez.
Ertesi gün, 30 Ekim Cumartesi günü, sabah saatlerinde Challis Teddy'i arar. Teddy külleri incelemeyi yeni bitirmiştir ve bir insana ait hiçbir şey bulamamıştır. Challis ve Ellie, Gümüş Yonca Fabrikası'na giderleri. Kendilerini Bay ve Bayan Smith olarak tanıtarak Kupfer Ailesi ve Conal Cochran ile fabrikayı gezerler. Fabrika çıkışı Ellie fabrikanın yakınlarındaki bir garajda babasının arabasını görür. Arabanın yanına doğru gider fakat eşgali belirsiz bir grup takım elbiseli adam tarafından durdurulur. Ellie ve Challis motel odasına dönerler. Ellie eşyalarını toparlamaya başlar ve Challis polisi aramak için motel müdürlüğüne gider. Fakat buradaki telefon ile görüşme yapamaz. Motel odasına döndüğünde Ellie'nin olmadığını görür. Dışarıda belirsiz bir grup takım elbiseli adam vardır ve motel odasına doğru gelirler. Adamlardan biri odanın kapsını kırar. Challis odanın arka penceresinden dışarı çıkar ve kaçmaya başlar. Fabrika yakınlarındaki bir garaja bir arabanın girdiğini görür. Bir grup takım elbiseli adam arabanın içinden Ellie'yi çıkarırlar ve garajın kapısı kapanır. Challis bir telefon kulübesine gider fakat burada da görüşme yapamaz. Ardından açık bir pencereden fabrikanın içine girer. Fabrikanın içinde dolaşırken bir odada yaşlı bir kadın görür. Ellie'nin nerede olduğunu sorar ve kadını sarsar. Kadının kafası kopar. Kadın aslında bir robottur. Ardından Challis'e takım elbiseli adamlardan biri saldırır. Challis ile adam kavga ederken Challis adamın karnına defalarca yumruk atar ve adamın karnı delinir. Karnının içinden kablo çıkar ve adam ölür. Odaya Conal Cochran ve iki adam girer ve Challis'i yakalar. Challis bu adamların android olduklarını anlar.
Ertesi gün, 31 Ekim Pazar, Cadılar Bayramı günü, sabah saatlerinde Cochran, android adamlarıyla birlikte Challis'e fabrikayı gezdirir. Bu adamların içinin android olup dışının da maskeden yapılmıştır. Ellie ve Bayan Guttman da bir odaya kapatılmıştır. Ayrıca Kupfer Ailesi de bir test odasına yerleştirilmiştir. Burada Küçük Buddy, Gümüş Yonca maskesini takmış Gümüş Yonca reklamını izlerken kafası erir. Kafasından böcek ve yılan gibi canlılar çıkar. Bu yılanlar Betty ve Buddy Kupfer'ı öldürür. Challis olanları kamera aracılığı ile bir televizyondan izler. Challis de bir odaya kapatılır. Diğer taraftan Teddy hastanede bir android tarafından öldürülmüştür. Cochran, Challis'in kafasına bir Gümüş Yonca maskesi takar ve televizyonu açar. Ona eski Kelt adetlerinden bahseder. Challis derhal bir şeyler yapmazsa Küçük Buddy gibi ölecektir. Cochran'ın odadan çıkmasının ardından Challis ayakları ile televizyonun camını kırar. Ellerinin bağını keser ve kafasındaki maskeyi kameraya fırlatır. Maske tam olarak kameranın üstünü örter. Challis havalandırma boşluğundan kaçar. Fabrikadaki bir telefon ile karısını arayıp maskelerden kurtulmalarını söyler. Fakat sonuç alamaz. Challis fabrikanın içinde Ellie'nin bağlı olduğu odayı bulur ve onu kurtarır. Birlikte maskelerin üretildiği yere giderler. Challis maskelerdeki öldürücü marka etiketlerinin olduğu kutuyu alır. Maskelerin üretildiği yerin üstüne çıkarak etiketleri aşağıya döker. Cochran da dahil bütün androidler ölür. Fabrikada büyük bir patlama olur. İkili patlamadan kaçarlar. Arabalarına binerek kasabadan uzaklaşırlar.
Challis, Ellie'nin normal olduğunu düşünür. Oysaki Conal Cochran, Ellie'yi kaçırınca onu da androidleştirmiştir. Ellie Challis'e saldırır. Challis, Ellie'nin kafasını uçurarak onu öldürür. Challis'in yapması gereken son görev kanallarda yayınlanan reklamı engellemektir.Çünkü ülkedeki birçok çocuk bu maskelerden almıştır. Eğer kafalarına maskelerini takıp reklamı izlerlerse sonları Küçük Buddy gibi olacaktır. Challis, Ellie ile boğuşurken araziye sapmıştır. Bu yüzden yakınlardaki Harry Grimbridge'in de sığındığı benzin istasyonuna gider. Benzin istasyonundaki telefondan kanallardaki reklamları durdurmalarını ister. Birkaç kanal yayını durdurmuştur. Fakat 3. kanal halen reklamı yayınlıyordur. Challis de telefonda; "Yayını kesin! Durdurun! Durdurun! " der.
Yapımı
[değiştir | kaynağı değiştir]Orijinal filmin yazarları John Carpenter ve Debra Hill, yeni ve üçüncü bir Cadılar Bayramı filmi çekmeyi isteksizce karşılamıştır. Fangoria dergisine göre Carpenter ve Hill, çekilecek filmde Michael Myers olmaz ve Cadılar Bayramı 2'nin direkt devamı olmazsa projede yer almayı kabul etmiştir.[6] Orijinal filmin yapımcıları Irvın Yablans ve Mustafa Akkad, film için 2,5 milyon dolarlık bir bütçe ayırmıştır.[2]
Özel efekt uzmanı Don Post, film için lastik maskeler olan siyah beyaz kafatası maskesi, yeşil cadı maskesi ve turuncu balkabağı maskesini tasarlamıştır.[7][8] Debra Hill, Aljean Harmetz'e şöyle demiştir; "Sahne malzemesi için çok fazla paramız yoktu, onun için Post'a sorduk, ki o Cadılar Bayramı 2'deki Michael Myers karakterinin maskesini yapmıştı, hem onu hem bize uyacak bir anlaşmaya varabilir miyiz diye."[9] Kafatası ve cadı maskesi Post Stüdyoları'na ait olup balkabağı maskesi Cadılar Bayramı III için özel olarak üretilmiştir. Aşağıdaki ileti filmdeki maskelerin gerçek dünyadaki benzerleriyle olan bağlantısını açıklamaktadır.
Tarih boyunca var olmuş her topluluk onun ruh halini yansıtan maskelere sahip olmuştur. İnsanlar içlerindeki korku, üzüntü, sevinç ve yaşlılık gibi duyguları dışa vurmak isterler. Bugünün Amerikası için üzüntü verici bir olgu varsa o da korku maskelerinin satış rekorları kırmasıdır.[9]
Filmin büyük bir kısmı Kaliforniya'nın Humboldt Vilayeti'ne bağlı sahil kasabası Loleta'da çekilmiştir. Gümüş Yonca Fabrikası için Loreta kasabasındaki süt şişeleme fabrikası Familiar Foods kullanılmıştır. Fakat özel efektler, duman ve patlamalar Post Stüdyoları'nda hazırlanmıştır.[8]
Senaryo
[değiştir | kaynağı değiştir]Yapımcılar, senaryoyu Adam Adalı bilimkurgu yazarı Nigel Kneale'nin yazmasını istemiştir. Çünkü Carpenter, Kneale'nin Quatermass adlı dizisini çok beğenmiştir. Kneale, olay örgüsünün "korku için korkuyu" içermediğini söylemiştir. Kneale konuşmasını şöyle sürdürmüştür: "Ana öykü, fiziksel şoklardan çok aldatılma ve psikolojik şoklarla ilgiliydi." Kneale, filmin dağıtım haklarını elinde bulunduran sinema devi Dino De Laurentiis'in filmde daha çok vahşet ve kan unsuru kullanılmasını istediğini belirtmektedir. Senaryonun büyük bir kısmı aynı kalsa da yapılan değişiklikleri içine sindiremeyen Kneale, adının filmde emeği geçenler listesinden kaldırılmasını istemiştir. Bunun üzerine, yönetmen Tommy Lee Wallace filmi tamamlamak üzere çalışmaya başlamıştır.[10]
Wallace, Fangoria'ya yaptığı açıklamada filmin adının filmde kullanılan üç maske ve serinin diğer filmleri göz önüne alınarak konulduğunu söylemiştir. Wallace, Carpenter ve Hill'in Cadılar Bayramı serisini Gece Galerisi ve Alacakaranlık Bölge benzeri bir seçkiye dönüştürmek istediğini açıklamıştır. Her yıl Cadılar Bayramı döneminin farklı bir yönü vurgulanacaktı.[11] Debra Hill, Fangoria'yla yaptığı mülakatta filmin çok sert sahneler içermediğini söylemiştir.[12] Wallace başka bir hafif film olan Beden Hırsızları İşgali'nden esinlenmiştir. Santa Mira, bu filmin kurgusal yapısını oluşturmaktaydı. Aynı karakter, Cadılar Bayramı III'te de kullanılmaktadır.[9] İki film, senaryo bakımından birbirine çok benzerdir. Film sonlarındaki karamsar hava da dikkat çekicidir. Cadılar Bayramı III'ün alt başlığı George A. Romero'nun ikinci filmi Cadı Mevsimi'nden gelmektedir ancak filmin senaryosu, Romero'nun filminde cadılar takımına katılan bir ev hanımını anlatan olay örgüsüne hiç benzemez.[5]
Tarihçi Nicholas Rogers, Cadılar Bayramı III'ün [Cadılar Bayramı] serisinin kurbanlık kavramına sıkı biçimde değinen tek filmi olduğuna dikkat çekmektedir.[13] Sinema eleştirmeni Jim Harper ise Wallace'ın senaryosunu "çok eksik" olarak nitelemektedir. Harper şöyle düşünmektedir: "Stonehenge'den bir parça çalıp Atlantik'i gizlice geçmek pek olası değil. Birleşik Devletler'de dört farklı zaman dilimi bulunuyor ve batı yakasının lanetli tanıtımı alması için dört saati var. Bu çok iyi bir plan değil."[5] Harper, eleştirilerinde yalnız değildi. Chicago Sun-Times'tan Roger Ebert şunları söylemiştir: "[Cochran'ın] Plan ne? Çocukları öldürmek ve onları robotlarla yer değiştirmek mi? Neden?"[14]
Kadro
[değiştir | kaynağı değiştir]Cadılar Bayramı III'ün kadrosu, çeşitli televizyon dizilerinde küçük rol alan aktörlere dayanmaktadır. Tom Atkins ve emektar aktör Dan O'Herlihy'nin filmde yer alması bu durumun istisnasıdır.
Filmdeki alkolik bir doktor olan Daniel Dan Challis'i canlandıran Tom Atkins, daha önce birkaç John Carpenter filminde rol almıştır. Atkins, 1980 tarihli Sis'de Nick Castle rolünü, 1981 tarihli bilimkurgu filmi New York'tan Kaçış'da Rehme rolünü canlandırmıştır. Harry O, The Rockford Files ve Lou Grant gibi televizyon dizilerinde konuk oyuncu olarak rol almıştır. Atkins, Fangoria dergisine verdiği demeçte filmin kahramanını oynamaktan hoşlandığını söylemiştir. Korku filmlerinin değişmez oyuncusu olarak "Sadece korku filmlerinden kariyer yapmakta hiçbir sakınca görmüyorum." diye eklemiştir.[15] Cadılar Bayramı III'ten sonra Atkins, film ve televizyon dizilerinde konuk oyuncu olarak rol almaya devam etmiştir.[16]
Stacey Nelkin, filmde babası Cochran tarafından öldürülen genç bir kadın olan Ellie Grimbridge rolündedir. Filmde çalışan makyajcı ona ses sınavlarından bahsettikten sonra rolü kazanmıştır. Bir röportajda, Nelkin; karakteri üzerine şu yorumu yapmıştır: "Ellie, çok cesaretli ve azimliydi. Her ne kadar kendimin bu özelliklere sahip olduğunu düşünmekten hoşlansam da, senaryo da bu şekilde yazılmıştı." Nelkin, Jamie Lee Curtis'nin varisini oynamayı bir onur olarak görmekteydi.[17] Film eleştirmeni Roger Ebert'a göre Nelkin'in performansı filmin tek hatırlanabilir tarafıdır. Ebert şöyle demiştir, "O, zengin seslere (yapımcılara) daha iyi bir rol istediğini söyleyebilirdi... Başın olmadığı son sahnede de kötü oynuyor".[14] Grimbridge rolünden önce Nelkin, CHiPs ve The Waltons gibi televizyon dizilerinde oynamıştır. Cadılar Bayramı III'den sonra Nelkin, yine televizyonlarda çalışmaya devam etmiştir.[18]
Emektar İrlandalı aktör Dan O'Herlihy, filmin adında bahsedilen cadı olan Gümüş Yonca'nın sahibi Conal Cochran rolündedir (Kneale'nin orijinal senaryosunda 300 yaşında bir şeytan).[6] O'Herlihy, ünlü olmadan önce 150'ye yakın filmde rol almıştır ve 1954 yılında Robinson Crusoe'nun Maceraları filmindeki performansı ile Akademi Ödülüne aday gösterilmiştir. 2005'te ölümünden önce yirmi film ve televizyon dizisinde oynamıştır.[19] O'Herlihy, Starlog dergisine verdiği mülakatta filmin tamamlanmış halinden çok memnun kalmadığını kabul etmiştir. O'Herlihy'nin bir korku filminde yer alması ile ilgili düşünceleri ise şöyledir: "Güney İrlanda aksanı kullanmakatan hoşlanıyorum. Cadılar Bayramı III'te bunu yaptım ve rolümü zevk alarak oynadım."[20]
Yardımcı oyuncuların iki tanesi, Cadılar Bayramı serisine yabancı değildir. Nancy Kyes, Challis'in eski karısı Linda'yı oynamıştır. O, orijinal film olan Yabancı'da Laurie Strode'un arkadaşı Annie Brackett rolünde oynamıştır. Dublör Dick Warlock, Cadılar Bayramı 2'de Michael Myers rolünde oynamıştır. Bu filmde Challis tarafından yenilen bir katil androidi canlandırmıştır.[21]
Oyuncu kadrosu
[değiştir | kaynağı değiştir]- Tom Atkins, Dr. Dan Challis rolünde. Filmin baş karakteridir. Ellie ile birlikte Cochran'nın izini sürer.
- Stacey Nelkin, Ellie Grimbridge rolünde.
- Dan O'Herlihy, Conal Cochran rolünde.
- Ralph Strait, Buddy Kupfer rolünde, Michael Currie, Rafferty rolünde, Jadeen Barbor, Betty Kupfer rolünde, Brad Schacter, Küçük Buddy rolünde, Garn Stephens, Marge Guttman rolünde, Nancy Kyes, Linda Challis rolünde, Jonathan Terry, Starker rolünde, Al Berry, Harry Grimbridge rolünde, Wendy Wessberg, Teddy rolünde, Essex Smith, Walter Jones rolünde, Maidie Norman, Hemşire Agnes rolünde ve John MacBride, Şerif rolündedir.
Çekim
[değiştir | kaynağı değiştir]Film, Tommy Lee Wallace'ın yönettiği ilk yapımdır ancak Wallace, Cadılar Bayramı serisine yabancı değildi. Wallace, John Carpenter'ın Yabancı (Cadılar Bayramı) filminde sanat yönetmeni ve tasarımcı olarak çalışmış ve 1981 yılında kendisine önerilen Cadılar Bayramı 2'yi yönetme teklifini geri çevirmişti. Wallace, Cadılar Bayramı III'ten sonra Korku Gecesi II (1988), Vampirler 2 (2002) ve Stephen King'in aynı adlı romanından uyarlanan O (1990) gibi korku filmlerini de yönetti.
Film oyuncuları Wallace'ın senaryo yazarı Nigel Kneale ile yaşadığı anlaşmazlıklara karşın uygun bir yönetmen olduğunu düşünüyorlardı. Stacey Nelkin bir röportajda şöyle konuşmuştur: "Çekim tümüyle eğlenceli ve yalındı. Tommy Lee Wallace oyunculara yaklaşımında içten davranıyordu."[17]
Wallace, serinin diğer filmlerinden kopan bu üçüncü filmi çeşitli biçimsel ögelerle seriye kazandırmak istiyordu. Film, Cadılar Bayramı ve Cadılar Bayramı IIye benzer biçimde sayısal olarak canlandırılmış bir jack-o'-lantern'la başlıyordu. Wallace'ın jack-o'-lantern'ı maskeleri etkinleştiren Silver Shamrock'un reklamlarındaki dağıtıcıydı. Özgün filme yapılan biçimsel göndermelerden bir diğeri de Dr. Challis'in bir maskeyi güvenlik kamerası karşısında fırlattığı sahneydi. Bu, genç Michael Myers'ın kız kardeşini bir palyaço maskesi giyerken öldürmesini onaylıyordu.[22] Filmde Cadılar Bayramı'nın yaklaşan bayram öncesinde vizyona gireceğine dair bir reklamdan da söz edilmektedir.
Wallace'ın bu filmdeki kan unsuru kullanımı Cadılar Bayramı II'den farklıydı. Tom Atkins, bu filmdeki efektlerin kanlı olmadığını, aksine bu tür bir kullanımın en iyi sonucu verdiğini düşünmektedir.[23] Özel efekt ve makyaj uzmanı Tom Burman ise bu filmin insanların midesini bulandırmak amacıyla çekilmediğini ve filmin içinde birçok korku ögesi barındıran bir komedi olduğunu belirtmiştir.[24] Kullanılan özel efektlerin çoğu öyküye tat katan pratik şaka unsurunu vurgulamaktadır. New York Times film eleştirmeni Vincent Canby filmin birçok dikkatlice uygulanmış korkutucu efekte sahip olduğunu söylemiştir. Canby, Wallace'ın yönetmenliğini şu sözleriyle övmüştür: "Wallace sahneye koyduğu unsurlar konusunda özel bir yeteneğe sahip ve o, bu işi iyi yapıyor."[25]
Ayrıca filmde; 1974 BMW 2002, 1971 Cadillac Fleetwood 75, 1976 Chevrolet Chevelle Malibu, 1976 Chevrolet Monza, 1981 Oldsmobile Cutlass Supreme, Peterbilt 352, 1952 Porsche 356 Coupe, White-Freightliner WFT 7564 ve 1975 Winnebago Indian model araçlar kullanılmıştır.[26]
Müzik
[değiştir | kaynağı değiştir]Müzik, filmin atmosferi açısından önemini korumuştur. Filmde, serinin diğer filmlerinde olduğu gibi bir senfoni bulunur ve müzik, izleyicilerin "sahte korkularını" tahrik edici niteliktedir. Film müzikleri ilk filminde de görev almış olan John Carpenter ve Alan Howarth tarafından bestelenmiştir. Cadılar Bayramı III 'ün tınısı özgün temadan kesin olarak ayrılır. Carpenter, kulağa hoş gelen piyano melodisinin yerine elektronik aygıtlarla üretilen ve farklı tonlara sahip bir parça koymuştur.[27] Howarth, filmin müziklerini birlikte yaptığı Carpenter'la olan ilişkisini anlatıyor:
Müziği algılama biçimlerimiz çalışma boyunca evrildi. Bunun nedeni, filmin tüm müziklerini elektronik birleştiricler yardımıyla hazırlamamızdı. Bu işin tekdüze bir yordamı vardı. Film önce bir video teybe kaydediliyor ve biz, filmi izlerken karşımızdaki görüntü karelerine uyumlu müzikler geliştiriyorduk. Bu işlem çok hızlı yürüyor ve eşgüdümü yakalamamıza olanak tanıyordu. Bu, paha biçilemez bir avantajdı.[28]
Film müziklerinin unutulmazlarından biri de Silver Shamrock Cadılar Bayramı maskesi reklamındaki çan sesiydi. "Londra Köprüsü Düşüyor"'dakine benzer bir tona sahip olan reklam, Cadılar Bayramı'na yalnızca sekiz gün kaldığını belirtiyor ve Tommy Lee Wallace'ın sesinden tüm çocuklara bir Silver Shamrock maskesi almalarını öğütlüyordu:
|
Dağıtım
[değiştir | kaynağı değiştir]Gösterim
[değiştir | kaynağı değiştir]Cadılar Bayramı III: Cadının Mevsimi ABD'de 22 Ekim 1982 tarihinde 1297 sinemada gösterime girdi ve ilk haftasında 6.333.259 dolarlık bir hasılata ulaştı. Serinin önceki filmlerine benzer biçimde dağıtımı Universal film şirketi ve İtalyan yapımcı Dino De Laurentiis tarafından üstlenen filmin Birleşik Devletler'deki toplam geliri 14.400.000 ABD Doları'dır.[2](Tarihin en düşük hasılatlı Cadılar Bayramı filmi)[3] Aynı yıl (1982) içinde gösterime giren diğer filmler daha iyi bir gişe başarısı yakalamışlardır. Bunlar; Kötü Ruh (76.606.280 ABD Doları), 13. Cuma Bölüm 3 (34.581.519 ABD Doları) ve Korku Şovu (21.028.755 ABD Doları) filmleridir.[30] Film, ABD dışında Birleşik Krallık, Norveç, İspanya, Batı Almanya, İsveç, Fransa, Kanada, Avustralya ve Singapur'da da vizyona girmiştir.
Film posterinin tasarımcısı Edd Riveria 1983 yılında Satürn Ödülü'ne aday gösterilmiş ancak ödülü E.T.: The Extra-Terrestrial (1982) filminin posterini yaratan John Alvin'e kaptırmıştır.[31] Riveria'nın çalışması üç dilenci çocuğun üzerine düşen şeytani bir yüz görüntüsünü öne çıkarmaktaydı. Bu poster, Fangoria dergisinin Ekim 1982 tarihli sayısının kapağında da çıkmıştır. Posterde vurgulanan yüze az da olsa benzeyen bir yüzün hiçbir sahnede yer almaması tuhaf karşılanmıştır.
Ev sineması
[değiştir | kaynağı değiştir]Film sinemalardan sonra VHS kasedi olarak yayınlanmıştır. MCA/Universal Home Video, filmi 1983 yılında VHS, Betamax, LaserDisc ve RCA Selectavision Videodisc biçimlerinde de satışa sunmuş, filmin videoteyp sürümü 1984, 1987 ve 1996 yıllarında yeniden hazırlanmıştır. Filmin yayın haklarını elinde tutan GoodTimes Home Video 1996 yılında bir VHS hazırlamış ve DVD sürümleri Goodtimes tarafından 1998 ve 2001 yıllarında ve Universal tarafından 2003 yılında üretilmiştir. Türkiye'de film Patvi Video tarafından Betamax formatında Cadılar Bayramı III adı altında yayınlanmıştır. 2005 yılında da Palermo ve ANS Yapım filmi Halloween III : Cadının Mevsimi adıyla DVD ve VCD'sini yayınlamıştır. Kartonette Cochran'ın kadın olduğu yazsa da aslında erkektir.[32]
Film yapımcıları, Don Post'tan kafatası, cadı ve jack-o'-lantern maskelerinin seri üretimine başlamasını istediler. Yapımcılardan kendi payına düşeni alacağına dair söz alan Post Studios daha önce Maymunlar Cehennemi (1968), Yıldız Savaşları (1977) ve E.T. the Extra-Terrestrial (1981) filmlerini de başarıyla pazarlamıştı. Maskelerin yapımında daha önceki ürünler için tasarlanan kalıplar kullanıldı. Post bu konuyla ilgili şunları söylemiştir: "Maskelerin film açısından büyük öneme sahip olması satış rakamlarını doğrudan etkileyebilir. Filmi izlemeye bu maskelerle gelmek isteyen çok sayıda kişi olacaktır." Post, Hollywood'da düzenlenen bir Universal Studio turunda maske yapım tekniklerine ilişkin bir gösteri de düzenlemiştir. Maskelerin ilk satış tutarı 25 ABD Doları olarak belirlenmiştir.[9] Maskelerin üzerinde içeri doğru kıvrılan bir kristali taşıyan küçük bir düğme de bulunuyordu.
Senaryo, 1982 yılında bilimkurgu yazarı Dennis Etchison tarafından kitaplaştırılmıştır. Kitap kısa zamanda çok satanlar listesinin zirvesine yerleşmiş ve 1984'te yeniden basılmıştır.[33][34] Cadılar Bayramı III'ün müzikleri John Carpenter ve Alan Howarth tarafından bestelenmiş ve Varese Sarabande tarafından satışa sunulmuştur. Bugün bulunması neredeyse olanaksız olan bu kayıtların tahmini tutarı çok yüksektir. 1000 adet üretilen ve 29 Ekim 2007'de satışa çıkan yeni kayıtlara Buysoundtrax.com üzerinden erişilebilir.
Karşılama
[değiştir | kaynağı değiştir]Eleştiriler
[değiştir | kaynağı değiştir]Cadılar Bayramı III: Cadının Mevsimi karışık tepkiler almıştır. New York Times eleştirmeni Vincent Canby, film içeriğini tam olarak sınıflandıramamıştır. Canby, filmin aynı anda çocuk, kapitalizm, televizyon ve İrlandalı karşıtı olma başarısını gösterdiğini ve neşeli bir cadının isteyeceğinden çok daha iyi göründüğünü söylemiştir.[25] Diğer eleştirmenler yorumlarında daha kararlı görünmüşlerdir. Roger Ebert, filmi "ilk bakışta düşük kaliteli bir gerilim, daha iyi filmlerden alınmış bölümlerin birleşimi" olarak nitelendirmiştir.[14] Cinefantastique dergisi filmin "umutsuz bir karışım" olduğunu öne sürmüştür.[35] Jason Paul Collum, filmin eleştirmenlerce küçümsenmesinin nedenini Michael Myers'ın yokluğuna ve filmin hiççi sonuna bağlamaktadır. Cadılar Bayramı III serinin caninin yenik düştüğü ve şeytani planın engellenmediği tek filmidir.[22]
İngiliz Time Out dergisinden Tom Milne, film adının "taklitten öteye gidemediğini" savunmaktadır. Çoğu eleştirmenin aksine Milne, filmin özgün bir olay örgüsüne sahip olduğunu söylemektedir: "Serinin önceki filmlerindeki karakterlerin yıpranmış olması Cadının Mevsimi 'ni gerçek bir cadı filmi yapmaya yetiyor." Kneale'nin özgün senaryosunun "bir bulamaca" dönüştürülmesinden rahatsızlık duyan Milne, filmin yine de "eğlendirici" olduğunu vurgulamaktadır.[36]
Cadılar Bayramı III birçok izleyiciyi kendine tutkuyla bağlamayı başarmıştır. Akademisyenler, filmin 20. yüzyıl sonlarında Amerikan toplumuna yöneltilen birçok eleştiri barındırdığını söylemektedirler. Tarihçi Nicholas Rogers ise çok başarılı bir iş insanının "tuhaflaştığı" ve "ticaret ve üretimde daha az insansı bir geleceği arzuladığı" bir ileti üzerinde durmaktadır. Rogers'a göre Cochran'in astrolojik takıntıları ve çocuklara karşı beslediği psikolojik nefret onun iş yaşamı hakkındaki duygularını köreltmiştir.[13] Tony Williams, filmin senaryosunun ataerkil şirket yapısının zaferini simgelediğini savunmaktadır.[37] Aynı doğrultuda yazan Martin Harris ise Cadılar Bayramı IIIün "Amerikan tüketim kültürü üzerinde aşağılayıcı yorumlarda" bulunduğunu öne sürmektedir. Cadılar Bayramı'nın ticarileşmesinden ötürü üzgün olan Cochran "kendine karşı tehdit olarak gördüğü ve nefret ettiği bir ortamı" kullanmaktadır. Harris, yerel işçilerin işten çıkarılmaları ve bol miktarda üretilen ürünlerin kalitelerinin düşmesi gibi eleştirilere de değinmektedir.[38]
17 Haziran 2005 tarihinde film Kanal D'de yayınlanmış,[39] Atilla Dorsay Sabah gazetesinde film ile ilgili şöyle demiştir;
Bir oyuncak yapımcısı, ünlü Halloween- Cadılar Bayramını cadılıkla ilişkili kökenlerine döndürmek için, özel maskeler imal ederek piyasaya çıkarmaya kalkışır. Ünlü korku serisinin üçüncü filmi gibi gözükmekle birlikte, aslında onunla ilişkisi pek olmayan ve yeni, taze bir fikre ve farklı oyunculara dayanan bir film. Ama çıkış noktasının ilginç olması yetmemiş ve film, kısa zamanda tam bir kan banyosuna dönmekten kurtulamamıştı. Bu açıdan, çok geç vakitte gösterilmesi gayet uygun. Tommy Lee Wallace'ın yazıp yönettiği 1983 yapımı filmde Donald Pleasence ve Jamie Lee Curtis yok. Onların yerine Tom Atkins, Stacey Nelkin gibi adı-sanı duyulmamışlar ve emektar Dan O'Herlihy rol almışlardı.[40]
Almanya'daki Lexikon des internationalen Films (Uluslararası Film Ansiklopedisi), film için şöyle demiştir; "Aslında bir devam değil, daha çok acayip gülünçlü bir hikâyele Cadılar Bayramı serisinin gerilimsiz bir kopyasıdır. Sadece telkin edici müziği biraz korkutucu bir atmosfer yaratıyor."
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]Dipnotlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Halloween III:Season of the Witch" (İngilizce). FilmEdge.net. 8 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2009.
- ^ a b c "Halloween III" (İngilizce). BoxOfficeMojo.com. 4 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2009.
- ^ a b "Halloween Franchise Box Office Records" (İngilizce). BoxOfficeMojo.com. 17 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2009.
- ^ Adam Rockoff (2002). "Ayrıntılara Bakmak: Filmin Yükselişi ve Düşüşü, 1978–1986". McFarland & Co Inc. ss. s. 42. ISBN 0-7864-1227-5.
- ^ a b c Jim Harper (2004). "Kan Mirası: Kapsamlı Vahşi Filmler Rehberi". Critical Vision. ss. s. 103. ISBN 1-900486-39-3.
- ^ a b Ellen Carlomagno (1982). "Fangoria-22. sayı / Halloween III: Season of the Witch: An On-The-Set Report On The Ambitious Sequel to Carpenter's Classic!". ss. s. 8. 29 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2008.
- ^ "Don Post" (İngilizce). IMDb. 17 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2009.
- ^ a b "Behind the Scenes of Halloween III" (İngilizce). HalloweenMovies.com. 6 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2009.
- ^ a b c d Aljean Harmetz (16 Ekim 1982). "New York Times-Halloween III' Masks to Help Scare Up Sales". ss. s. 12.
- ^ Nigel Kneale (Temmuz 1983). "Starburst görüşmesi". ss. s. 32. 12 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2008.
- ^ "Tommy Lee Wallace'le Carlomagno'da yapılan görüşme". ss. s. 8. 23 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2008.
- ^ "Debra Hill'le Carlomagno'da yapılan görüşme". ss. s. 8. 23 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2008.
- ^ a b Nicholas Rogers (2002). "Cadılar Bayramı: Pagan Adetinden Parti Gecesine". Oxford University Press. ss. s. 111. ISBN 0-19-516896-8.
- ^ a b c Roger Ebert (31 Ekim 1982). "Chicago Sun-Times-Cadılar Bayramı III: Cadının Mevsimi izlenimleri". 3 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2022.
- ^ "Tom Atkins'le Carlomagno'da yapılan görüşme". ss. s. 9. 28 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2008.
- ^ "Tom Atkins" (İngilizce). IMDb. 5 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2009.
- ^ a b Jason Paul Collum (2004). "Assault of the Killer B's: Interviews with 20 Cult Film Actresses". McFarland. ss. s. 133-134. ISBN 0-7864-1818-4.
- ^ "Stacey Nelkin" (İngilizce). IMDb. 5 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2009.
- ^ "Dan O'Herlihy" (İngilizce). IMDb. 27 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2009.
- ^ Tom Weaver (2002). "Science fiction confidential: interviews with 23 monster stars and filmmakers". McFarland. s. 232. ISBN 0-7864-1175-9.
- ^ "Full cast and crew for Halloween III: Season of the Witch" (İngilizce). IMDb. 5 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2009.
- ^ a b Jason Paul Collum. a.g.e. ss. s. 133.
- ^ "Tom Atkins'le yapılan röportaj" (İngilizce). HalloweenMovies.com. 6 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2009.
- ^ Ellen Carlomagno (1982). "Fangoria-23. sayı / Halloween III: Season of the Witch: An On-The-Set Report On The Ambitious Sequel to Carpenter's Classic!". ss. s. 8. 12 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2008.
- ^ a b Vincent Canby (22 Ekim 1982). "New York Times". ss. s. C28.
- ^ "Halloween III: Season of the Witch, Movie, 1982" (İngilizce). IMCDB (Internet Movie Cars Database). 19 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2009.
- ^ "Cadılar Bayramı III'ün müzikleri" (İngilizce). HalloweenMovies.com. 26 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2009.
- ^ "Alan Howarth'ın sözleri" (İngilizce). TheOfficialJohnCarpenter.com. 2 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2009.
- ^ "Halloween III" (İngilizce). HalloweenMovies.com. 8 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2009.
- ^ "1982 Yılı Gelirleri" (İngilizce). BoxOfficeMojo.com. 4 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2009.
- ^ "1983 Satürn Ödülü'ne Aday Gösterilen Sanatçılar" (İngilizce). IMDb. 30 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2009.
- ^ "Halloween III : Cadının Mevsimi [VCD] - Halloween III". Vesaire.com. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2009.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Jack Martin (1982). "Cadılar Bayramı III: Cadının Mevsimi". Jove Books. ISBN 0-515-06885-3, 1984 baskısı, ISBN 0-515-08594-4.
- ^ "Trivia for Halloween III: Season of the Witch" (İngilizce). IMDb. 6 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2009.
- ^ Michael Mayo (1982). "Cinefantastique-13. sayı". ss. s. 57. 12 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2008.; "Senaryonun yeniden yazımı Kneale'nin öyküsünü hüzünlü bir kaosa dönüştürdü."
- ^ Tom Milne (1991). "Time Out". s. 277.
- ^ Tony Williams (1996). "Karanlığın Ta Kendisi: Amerikan Korku Filmindeki Aile". Fairleigh Dickinson University Press. s. 219. ISBN 0-8386-3564-4.
- ^ Martin Harris (Güz 2004). "Öcüyü Ortadan Kaldıramazsınız: Cadılar Bayramı III ve Çağdaş Korku Yapımları". Journal of Popular Film and Television. ss. 104-105. ISBN 0-8386-3564-4.
- ^ "Sabah". Sabah gazetesi. 13 Kasım 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2009.
- ^ "Kanal D 01.40 Cadılar Bayramı-3". Sabah gazetesi. 27 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2009.
- Kısaltmalar; a.g.e. (adı geçen eser), s (sayfa), s. x-x (sayfa x ile x arası), s. x,x (sayfa x ve x)
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Cadılar Bayramı (film serisi)
- 1982 çıkışlı filmler
- Amerika Birleşik Devletleri seri katil filmleri
- 1980'lerde korku filmleri
- Tommy Lee Wallace'ın yönettiği filmler
- Universal Pictures filmleri
- Kaliforniya'da çekilmiş filmler
- John Carpenter'ın müziğini yaptığı filmler
- Amerika Birleşik Devletleri bilimkurgu korku filmleri
- Amerika Birleşik Devletleri doğaüstü korku filmleri
- Toplu cinayetler ile ilgili filmler
- 1980'lerde devam filmleri
- 1980'lerde İngilizce filmler
- İngilizce bilimkurgu korku filmleri
- 1980'lerde bilimkurgu korku filmleri