Pirus

Pirus
Pirus'un Herkulaneum'da bulunan Villa dei Papiri'den çıkartılan mermer büstü. Napoli Arkeoloji Müzesi'nde sergilenmektedir.
Epir Kralı
Hüküm süresi	MÖ 297–272
Önce gelen	II. Neoptolemus
Sonra gelen	II. Alexander
Hüküm süresi	MÖ 306–302
Önce gelen	II. Alcetas
Sonra gelen	II. Neoptolemus
Makedonya Kralı
Hüküm süresi	MÖ 274–272
Önce gelen	II. Antigonus Gonatas
Sonra gelen	II. Antigonus Gonatas
Hüküm süresi	MÖ 288–285
Önce gelen	I. Demetrius
Sonra gelen	II. Antigonus Gonatas
Siraküza Tiranı
Hüküm süresi	MÖ 278–276
Önce gelen	Thinion & Sosistratus
Sonra gelen	II. Hiero
Doğum	MÖ 319 Epir, Yunanistan
Ölüm	MÖ 272 (46 yaşında) Argos, Mora, Yunanistan
Eş(ler)i	Antigone Lanassa Bircenna
Çocuk(lar)ı	Olympias Ptolemy II. Alexander Helenus
Hanedan	Aeacidae
Babası	Aeacides
Annesi	Phthia
Dini	Helenizm

Pirus (Grekçe: Πύρρος, MÖ 318/319 - MÖ 272), antik çağda yaşamış Epir kralı. Deyim olarak kullanılan Pirus zaferi ve yaptığı seferlerle tanınır.

Pirus, MÖ 306'da 13 yaşında Epir kralı oldu ancak dört yıl sonra Cassander tarafından tahttan indirildi. Büyük iskender'in ölümü sonrasında meydana gelen Diadohoi Savaşları sırasında harekete geçti ve MÖ 297'de İskender'in generallerinden Mısır'da kendi krallığını kurmuş olan I. Ptolemaios Soter'in desteğiyle tahtını yeniden kazandı. Güney İtalya'da bulunun Yunan şehri Tarenteum'un Roma tehdidi nedeniyle kendisinden yardım istemesi sonucunda Pirus Savaşları başladı. Ordusuyla birlikte Güney İtalya'ya gelen Pirus, Heraclea ve Asculum Muharabelerinde Romalıları mağlup etmiş olsa da büyük kayıplar verdi. Pirus Zaferi terimi bu olaylar sonucunda çıkmıştır. Bu terim kazanılan zaferin verilen kayıplardan sonra anlamsız hale gelmesini ifade eder.

Zaferlerinden sonra MÖ 278'de Pirus aynı anda iki teklif aldı. Sicilya'daki Yunan şehirleri ondan Akdeniz'in büyük güçlerinden Kartaca'yı adadan sürmelerini istediler. Aynı zamanda Makedonya kralı Ptolemy Ceraunus'un işgalci Galyalılar tarafından öldürülmesi sonucu Makedonlar, Pirus'tan Makedonya tahtına çıkmasını istediler. Pirus, Sicilya'da daha büyük fırsatlar olduğunu düşünerek ordusuyla beraber Sicilya'ya yöneldi. Sirakuza, Kartaca kuşatmasındaydı. Pirus geldiğinde geri çekildiler ve Pirus Sirakuza kralı ilan edildi. Sicilya'da sınırlı başarılar elde etse de Kartaca'yı adadan atmayı başaramadı ve Güney İtalya'dan gelen yardım çağrıları sonucu geri dönmeye karar verdi. Ordusu gemiler ile İtalya ana karasına taşınırken Pirus'un donanması Messina Boğazı Savaşı'nda Kartacalılar tarafından yok edildi.

Pirus, Kartacalılara karşı savaşırken Romalılar ordularını yeniden kurmuşlardı. Romalılarla son kez Beneventum Muharabesi'nde karşılaştı ve Romalıların defansif zaferiyle sonuçlandı. Bu olay sonucunda Pirus, İtalya'daki seferini sonlandırmaya ve Epir'e dönmeye karar verdi. Bu sefer, ordusunun yanı sıra hazinesini de ağır şekilde etkilemişti. Buna rağmen Pirus savaşmaya devam etti. Epir'deki askerlerinden, Galyalı paralı askerlerden ve İtalya'dan geri getirdiği birliklerden yeni bir ordu kurdu ve Makedonya'ya saldırdı. Aous Muharebesi'nde Makedoya kralı II. Antigonus Gonatas'ı yenerek Makedonya tahtını ele geçirdi fakat II. Antigonus bir dizi kıyı kentini elinde tutmayı başardı.

MÖ 272'de Spartalı Cleonymus, Pirus'tan Sparta'ya saldırmasını ve onu iktidara getirmesini istedi. Pirus Peloponez'in kontrolünü kendi eline almak için Sparta'ya sefere çıktı ancak beklenmedik güçlü bir direnişle karşılaştı ve Sparta'dan geri çekilmek zorunda kaldı. Geri çekiliş sırasında oğlu Ptolemy öldürülmüş ancak II. Antigonus ve Sparta kralı Areus onun peşinde olduğu için yas tutacak zamanı olmamıştır. Aceleyle Argos şehrine giren Pirus, orada askerleriyle beraber tuzağa düşürüldü ve şehrin sokaklarında devam eden muharebe sırasında öldürüldü.