Davutpaşa Anadolu Lisesi
Davutpaşa Lisesi | |
---|---|
Kuruluş | 1485 |
Ülke | Türkiye |
Şehir | İstanbul |
İlçe | Fatih, Cerrahpaşa |
Türü | Anadolu lisesi |
Müdür | Ceyda Çakıroğlu |
Müdür yardımcısı | Ayşegül Karadağ Hamide Özdemir Baştuğ Feyzullah Akgündüz |
Eğitim dili | Türkçe |
Yabancı dil(ler) | İngilizce Fransızca |
Sınıflar | 29 |
Öğrenci sayısı | 1119 |
Öğretmen sayısı | 58 |
Resmî sitesi | DPAL |
Okul renkleri | kahverengi turuncu |
Koordinat | 41°00′21″K 28°56′15″D / 41.00583°K 28.93750°D |
Davutpaşa Anadolu Lisesi (DPAL) ya da eski adıyla Davutpaşa Lisesi, İstanbul Fatih'te yer alan lisedir. İstanbul'un ilk Türk okuludur ve aynı zamanda kuruluş tarihi itibarıyla Türkiye'nin en eski ikinci okuludur.
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]1485 yılında II. Bayezid'in sadrazamı olan Davut Paşa tarafından sübyan mektebi olarak kuruldu. İstanbul'un ilk Türk okulu[1] ve Galatasaray Lisesi'nden sonra Türkiye'nin en eski ikinci okuludur.[2] Süreç içerisinde Osmanlı eğitim sistemindeki değişimlerle beraber niteliği değişerek farklı adlandırmalar yapıldı. 25 Şubat 1847'de açılan ilk Rüştiye Mektebi yine bu okul oldu. Davudpaşa Taş Mektebi ve Nazperver Kadın Mektebi olarak da bilinen bu sıbyan mektebinin rüştiyeye çevrilmesine dönemin Maarif Vekili Kemal Efendi izin verdi[3] ve kendisi okulda öğretmenlik görevinde de bulundu.[4]
Rüştiye döneminde okul kubbeli bir taş mektepten oluşmaktaydı.1894 yılında meydana gelen depremde okulun sokak tarafına bakan kısmı hariç büyük bir bölümü yıkıldı ve 3 katlı ve kubbesiz olarak yeniden inşa edildi. Okulun 1894 tarihli kitabesinde yapının II. Abdülhamid tarafından yaptırıldığı yazılıdır.[5] 1896'da Davud Paşa Camii arkasındaki 1732 metrekareye karşılık gelen bostanın rüştiye bahçesi olarak kullanılmasına karar verildi ve okul alanı genişledi.[6]
Okul 1913 yılında "sultani" (lise) statüsüne geçti. Birkaç yıl sonra en az 58 öğrencisi Çanakkale Savaşı'na katılmak üzere cepheye alındı.[7]
Cumhuriyet dönemine gelindiğinde erkek ortaokulu, 1955 sonrası karma ortaokul ve 1969 sonrasında ise lise olarak eğitim verdi. Lise günümüzde 3 kattan oluşan bir bina ve 3 katlı ve yüksek tavanlı sınıfları barındıran tarihi bir binada eğitim vermektedir. Okul 2013-2014 eğitim öğretim yılına gelindiğinde genel liseden Anadolu lisesi statüsüne geçmiştir ve 1969'dan beri Davutpaşa Lisesi olan adı Davutpaşa Anadolu Lisesi olarak değişmiştir.[8]
Okulun kuruluş yıldönümleri geleneksel olarak mayıs ayında kutlanır.[9]
Kronolojik isimlendirme
[değiştir | kaynağı değiştir]- Mekteb-i Sübyan (1485)
- Rüştiye Mektebi (1847)
- Merkez Rüştiyesi (1891)
- Davutpaşa Sultanisi (1913)
- Davutpaşa Erkek Ortaokulu (1924)
- Davutpaşa Karma Ortaokulu (1955)
- Davutpaşa Lisesi (1969)
- Davutpaşa Anadolu Lisesi (2013)[4]
Okul marşı
[değiştir | kaynağı değiştir]Okulun mevcut olarak resmi bir marşı yoktur ancak okul mensuplarının bireysel girişimleri olmuştur. Bunlardan en eskisi, tarihi belli olmayan ancak 1913-1924 tarih aralığına tarihlenebilecek, "Davutpaşa Sultânîsi Marşı" adıyla yazılmış bir marştır. Cüneyd Kosal arşivinden günümüze ulaşan nota kağıdında "İlim Ordusuyuz Senden Alırız Nur" dizeleriyle başlayan Osmanlıca marşın bestecisi İzzettin Servet Bey'dir, güftesi okulun 7. sınıf öğrencilerinden Sıtkı Efendi'ye aittir, usûlü Sofyan, makamı ise rasttır.[10]
Bir diğer marş okulun 500. yıl etkinlikleri kapsamında yazılmıştır. Davutpaşa Lisesi 500. yıl etkinlikleri 11 Mayıs 1985'te özel etkinliklerle kutlanmış;[9] okul müzik öğretmeni ve matematik mühendisi Abdülcabbar Aktaş Davutpaşa Lisesi Marşı'nı yazmıştır.[11]
“ |
Fatihlerden armağan Yükselirken göklere, Bu cennet vatan için, |
” |
Okul imkânları
[değiştir | kaynağı değiştir]Okul Cerrahpaşa Tıp Fakültesi karşısında yer almakta olup 35,35A ve 35C İETT hatları ile doğrudan ulaşım sağlanabilmektedir. M1 ile Aksaray istasyonundan ve T1 ile Yusufpaşa, Haseki ve Fındıkzade istasyonlarına ise yürüme mesafesindedir.[12]
Okul 29 derslikten oluşmaktadır. Spor salonu Fatih Belediyesi tarafından 2010 yılında yaptırılmıştır, voleybol ve basketbol antrenmanları ile beden eğitimi dersleri için kullanılmaktadır.[13] Aynı zamanda okulda 1 resim sınıfı, 5 bine yakın kitap bulunan 1 kütüphane[not 1] ve 1 müzik sınıfı yer almaktadır.[12]
Restorasyonlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Okul tarihi boyunca birçok yenileme ve restorasyon işlemi geçirdi.
Daha önce ısınma için kömür kullanılan okulda 2000 yılı sonrasında doğalgaza geçildi.[8] Okul mezunları arasında yer alan ve daha sonra mezunu olduğu okulda en uzun süreli müdürlük görevini ifa eden isimlerden olan Ahmet Semih Tabbikha döneminde okul fiziki görünüm ve durumunda iyileştirmeler yapıldı; 2003'te Davutpaşa Lisesi Mezunlar Derneği, öğrenci velileri, mezunlar ve muhtelif futbolcuların katkılarıyla yürütülen bağış kampanyasıyla 20 sınıf yenilendi, okul bahçe düzenlemelerini ise İstanbul Büyükşehir Belediyesi üstlendi.[14]
2019-2021 arasındaki büyük çaplı onarım ve güçlendirme çalışmaları İstanbul Valiliği İstanbul Proje Koordinasyon Birimi (İPKB) tarafından gerçekleştirildi.[15] 2024'te eski yapının kapısında yer alan 1893 tarihli kitabesi Fatih Belediyesi Geleneksel Kargir Yapı ve Eser Atölyesi tarafından restore edildi.[5]
Sportif faaliyetler
[değiştir | kaynağı değiştir]Okul voleybol, futbol, kickboks ve karate gibi branşlarda ulusal[16][17] ve uluslararası birçok dereceye sahiptir ve aynı zamanda Türkiye'yi temsillerde bulunmuştur. Okulun erkek voleybol takımı Türkiye Liseler Genç Erkekler Voleybol Şampiyonasını 2008, 2009 ve 2010'da olmak üzere 3 kez üst üste kazanmıştır, bu başarılar sonrasında iki kez üst üste Dünya şampiyonasına katılma hakkı elde etme başarısı göstermiştir.[18] Beşiktaş, İBB ve Galatasaray alt yapı voleybol takımlarında oynayan oyunculardan oluşan erkek voleybol takımı 2008'de İtalya'da ve 2010'da Çin'de düzenlenen Liselerarası Dünya Şampiyonası'nda Türkiye'yi temsil etmiş; İtalya'da beşinci Çin'de ise üçüncü olarak bronz madalya kazanmıştır.[19][20] Bu tarih aralığında takımı Doğan Aytekin ve İBB voleybol alt yapı antrenörü Hakkı Ertan Albayrak gibi isimler yönetmiştir.[18][19]
Okulun voleybol ve karate takımları 2010'da Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi tarafından Türkiye Fair Play Ödülleri'nde Kariyer Dalı Büyük Ödülü'ne layık görülmüştür.[21] TMOK tarafından belirtilen ödül gerekçesinde "Davutpaşa Lisesi bir spor salonu olmadan ulusal ve uluslararası düzeyde başarılara imza attı. Okulun voleybol takımı son üç yıldır üst üste Türkiye şampiyonluğunu kazanırken geçen yıl Çin Halk Cumhuriyeti’nde düzenlenen 2010 Dünya Okullar Voleybol Şampiyonası’nda üçüncü oldu. Okulun öğrencileri ayrıca kickboks ve karatede Türkiye ikinciliğini kazanırken, erkek futbol takımı da Türkiye dördüncülüğünü elde etti." ifadelerine yer verilmiştir.[22]
Mezun ve öğretmenleri
[değiştir | kaynağı değiştir]2003 yılında okulun toplamda 90 bin mezunu olduğu bilgisi verilmiştir.[14]
Okulun muhtelif kademelerinde ders vermiş kayda değer öğretmenleri:
- Mahir İz - tarih öğretmeni.[23]
- Ali Nihad Tarlan - 1933 öncesinde lise seviyesinde edebiyat ve Fransızca öğretmeni.[24]
- Ahmet Refik Altınay - 1917 yılı lise seviyesinde tarih öğretmeni.[25]
- Mehmet Emin Erişirgil - lise seviyesinde felsefe öğretmeni.[26]
- İbrahim Necmi Dilmen - 1916 öncesinde lise seviyesinde edebiyat öğretmeni.[27]
- Mehmed Ali Nazima - ortaokul Fransızca öğretmeni.[28]
- Mustafa Namık Çankı - 1948 yılı öncesinde ortaokul seviyesinde felsefe, içtimaiyat ve yurt bilgisi öğretmeni.[29]
- Edip Ayel - lise seviyesinde Fransızca öğretmeni.[30]
- Ömer İhyaeddin (Ömer İhyâüddin Efendi) - idadi seviyesinde Arapça öğretmeni.[31]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Davutpaşa Lisesi 530 yaşında". Hürriyet. 7 Mayıs 2015. Erişim tarihi: 28 Ekim 2024.
- ^ "MEB'den 'Tarihi 100 Lise' kitabı". Hürriyet Eğitim. 13 Aralık 2017. Erişim tarihi: 28 Ekim 2024.
- ^ Kaya Doğanay, Fatma (2011). TANZİMÂT’TAN CUMHURİYET’E RÜŞDİYE MEKTEPLERİ (PDF) (Doktora). Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı. s. 29. Erişim tarihi: 7 Kasım 2024.
- ^ a b "Tarihsel Gelişim". MEB. 29 Haziran 2013. 19 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2017.
- ^ a b "Davutpaşa Anadolu Lisesi Kitabesi'ndeki Bakım-Onarım Çalışması Tamamlandı". Fatih Belediyesi. 8 Mayıs 2024. Erişim tarihi: 30 Ekim 2024.
- ^ Keçici, Zeynep Ceran; Mazlum, Deniz (2019). "İstanbul Davud Paşa Camisi Hakkında Yeni Bir Belge". Mimarlık. s. 65. Erişim tarihi: 6 Kasım 2024.
- ^ Güçtekin, Nuri (2015). "Çanakkale Savaşı'nın İstanbul'daki Eğitim Kurumlarına Etkisi", 21. 1453 İstanbul Kültür ve Sanat Dergisi. s. 66. Erişim tarihi: 6 Kasım 2024.
- ^ a b "Davutpaşa buluşacak". Milliyet. 29 Nisan 2000. Erişim tarihi: 28 Ekim 2024.
- ^ a b DAVUT PAŞA CAMİİ ve RESTORASYONUNA İTHAF 2015-2019 (PDF). Vakıflar Genel Müdürlüğü Yayınları. 2021. s. 48. Erişim tarihi: 1 Kasım 2024.
- ^ "İlm Ordusuyuz Senden Alırız Nur (Davutpaşa Sultanisi M.) - İzzettin Servet Bey - Rast". Dîvân Makam. 28 Mart 2018. Erişim tarihi: 6 Kasım 2024.
- ^ a b Alp Özdoğan. "1985 okulumuzun 500. yıl marşı..." Facebook, 23 Kasım 2022.
- ^ a b "Okulumuz Hakkında". DPAL. Erişim tarihi: 31 Ekim 2024.
- ^ "TARİHÎ 100 LİSE KİTABI İNTERAKTİF HARİTASI". Milli Eğitim Bakanlığı. Erişim tarihi: 30 Ekim 2024.
- ^ a b "Bütün hayalleri 'kültür sarayı'". Milliyet. 14 Eylül 2003. Erişim tarihi: 28 Ekim 2024.
- ^ "İHALEYE DAVET (İD)" (PDF). İPKB. Erişim tarihi: 30 Ekim 2024.
- ^ "Liselerde şampiyon Fatih Davutpaşa Lisesi". Voleybolunsesi. 29 Şubat 2012. Erişim tarihi: 1 Kasım 2024.
- ^ "Erkeklerde Şampiyon Davutpaşa Lisesi". Voleybolunsesi. 29 Şubat 2012. Erişim tarihi: 1 Kasım 2024.
- ^ a b "Davutpaşa Türkiye'nin gururu oldu". Anayurt Gazetesi. 24 Haziran 2010. Erişim tarihi: 1 Kasım 2024.
- ^ a b "Erkeklerdeki temsilcimiz Davutpaşa Lisesi". Voleybolunsesi. 9 Mayıs 2008. Erişim tarihi: 1 Kasım 2024.
- ^ "Liseli voleybolcular Çin'de tarih yazdı". Yeniçağ Gazetesi. 9 Temmuz 2010. Erişim tarihi: 1 Kasım 2024.
- ^ Demirbilek, Celal (25 Mayıs 2011). "Tanıtım dalında kürsüye 12 Dev Adam çıktı". Hürriyet. Erişim tarihi: 28 Ekim 2024.
- ^ "2010". TMOK. Erişim tarihi: 28 Ekim 2024.
- ^ "Abdullah Mâhir İz Bey'in Hayatı". Tasavvuf. s. 13. Erişim tarihi: 5 Kasım 2024.
- ^ Adnan Siyadet Tarlan (1995). PROF.DR. ALİ NİHAD TARLAN (S.I.) HAYATI VE ESERLERİ. Kültür ve Turizm Bakanlığı. s. 11. Erişim tarihi: 6 Kasım 2024.
- ^ "Ahmed Refik Efendi, muallim". SALT Araştırma. 1917. Erişim tarihi: 6 Kasım 2024.
- ^ Bayraktar, Levent (5 Kasım 2024). "Mehmet Emin Erişirgil". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü.
- ^ Özkan, Mustafa. "DİLMEN, İbrahim Necmi". TDV İslâm Ansiklopedisi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2024.
- ^ "ALİ NAZÎMÂ". Türk Maarif Ansiklopedisi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2024.
- ^ Alpyağıl, Recep. "ÇANKI, MUSTAFA NAMIK". Türk Maarif Ansiklopedisi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2024.
- ^ Tonga, Necati. "EDİP AYEL'İN ŞİİRLERİNDE İSTANBUL" (PDF). Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. s. 812. Erişim tarihi: 6 Kasım 2024.
- ^ "İHYÂ, Ömer İhyâüddin Efendi". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Erişim tarihi: 6 Kasım 2024.
- Notlar
- ^ Mustafa Necati Sepetçioğlu (1930-2006) okul kütüphanesinin eski memurlarından biridir. Bkz. Hülya Argunşah, "SEPETÇİOĞLU, Mustafa Necati", TDV İslâm Ansiklopedisi, 2019, Ek-2, ss. 495-96.