Bahariye Mevlevihanesi
 1933 yılına ait bir fotoğrafı | |
 | |
| Eski ad(lar) | Beşiktaş Mevlevihanesi |
|---|---|
| Genel bilgiler | |
| Durum | Tamamlandı |
| Konum | Eyüpsultan, İstanbul |
| Koordinatlar | 41°03′20″K 28°56′15″D / 41.05556°K 28.93750°D |
| Açılış | 1613 (ilk) 2010 (ikinci) |
| Yenileme | 2008 |
| Kapanma | 1925 (Tekke, zaviye ve türbelerin kapatılması) |
| Yenileme maliyeti | ₺10 milyon |
Bahariye Mevlevihanesi veya önceki adıyla Beşiktaş Mevlevihanesi, Türkiye'nin İstanbul ilinin Eyüpsultan ilçesinde bulunan eski bir mevlevihane. Daha önceleri Beşiktaş'ta bulunduğundan Beşiktaş Mevlevîhânesi olarak anılmaktaydı. Günümüzde ise bir sivil toplum kuruluşuna tahsis edilmiş olup çeşitli etkinliklere ev sahipliği yapmaktadır.
30 Mayıs - 25 Haziran 2024 yılında Bahariye Mevlevihânesi'nde konusu İpek Yolu olan uluslararası sergi ve sempozyumu gerçekleştirildi.
Beşiktaş Mevlevihanesi, Osmanlı Sadrazamı Ohrili Hüseyin Paşa tarafından 1613 yılında, Galata Mevlevihanesi, Kasımpaşa Mevlevihanesi ve Yenikapı Mevlevihanesi'nin ardından şehirdeki dördüncü mevlevihane olarak yaptırıldı.[1] İlk şeyhi Ağazâde Mehmed Dede idi.[1] 19. yüzyılın ikinci yarısında Padişah Abdülaziz'in talimatıyla Çırağan Sarayı yaptırılırken mevlevihanenin binası yıkıldı ve 1867'de geçici olarak Fındıklı'daki Karacehennem İbrahim Paşa Konağı'na taşındı.[2] Burada iki yıl kadar faaliyetlerini sürdürmesinin ardından, günümüzde İstanbul Teknik Üniversitesi Maden Fakültesinin bulunduğu yerde yeni mevlevihane binasının tamamlanmasının ardından oraya geçiş yapıldı.[2] Ancak beş yıl sonra bu araziye bir kışla yapılmaya başlamasının ardından, 1873 yılında Eyüpsultan'ın Bahariye semtine taşındı ve Bahariye Mevlevihanesi olarak anılmaya başlandı.[2] 25 Ekim 1925 tarih ve 677 sayılı tekke, zaviye ve türbelerin kapatılması ve bazı unvanların yasaklanması ve kaldırılmasına dair kanun çerçevesinde Bahariye Mevlevihanesi'nin faaliyetlerine son verildi. Kapatılmasının ardından bakımsız kalan mevlevihanenin, 1935 yılında semahanesi yıktırıldı, 1938-39 yıllarında ise harem dairesi yandı, avlusunda yer alan türbe çöktü, 1970 yılının başlarında avlu kapısı ile arkasındaki ahşap selamlık yıktırıldı.[2] Yıllar boyunca depo olarak kullanılan Bahariye Mevlevihanesi'nin hazîresindeki 20 kadar mezar, Eyüp Mezarlığı ve Edirnekapı Şehitliği'ne nakledildi.[3] 1960 yıllarda burada önce tuğla imalathanesi, sonra mensucat fabrikası kuruldu. 1980'lerde buradaki fabrikalar da, Haliç sahilinde bulunan diğer fabrikalar gibi kapatılmıştır.
2008 yılı başlarında Eyüpsultan Belediyesi tarafından mevlevihaneyi canlandırma projesi başlatıldı. Bir müddet sonra İstanbul Büyükşehir Belediyesinin devraldığı ve yaklaşık 10 milyon liraya mâl olan restorasyon projesi 2010 yılında tamamlandı.[3][4] Bahariye Mevlevihanesi günümüzde İnsan ve Medeniyet Hareketi Derneğine tahsis edilmiş durumdadır.[5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- "Günümüze Kadar Ulaşan Mevlevîhâneler" (PDF). Konya: Selçuk Üniversitesi Mevlâna Araştırmaları Enstitüsü. Şubat 2012. 3 Kasım 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2013.
- ^ a b Günümüze Kadar Ulaşan Mevlevîhâneler, sf. 41
- ^ a b c d Günümüze Kadar Ulaşan Mevlevîhâneler, sf. 42
- ^ a b Günümüze Kadar Ulaşan Mevlevîhâneler, sf. 43
- ^ "İstanbul'un restorasyonuna 2 milyar dolar". Anadolu Ajansı. İstanbul: Radikal. 28 Nisan 2012. 13 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Kasım 2013.
- ^ Bahariye Mevlevihanesi küllerinden doğdu. 11 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. dunyabizim.com. Erişim Tarihi: 11.11.2016