Sağlık Bakanlığı (Azerbaycan)
Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi | |
 | |
 Sağlık Bakanlığı Binası(2011) | |
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Kuruluş tarihi | 16 Aralık 1992) (17 Haziran 1918)) |
| Bağlılığı | Azerbaycan Cumhuriyeti |
| Adres | Bakü, Azerbaycan Cumhuriyeti 40°23′28.68″K 49°50′2.76″D / 40.3913000°K 49.8341000°D |
| Yönetici(ler) |
|
| Web sitesi | sehiyye.gov.az |
Azerbaycan Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı (Azerice: Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyi) Azerbaycan Cumhuriyeti'nde sağlık sistemini düzenlemekten sorumlu devlet kurumudur. Sağlık bakanlığı görevini Teymur Musayev (geçici olarak) yapmaktadır.
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Azerbaycan Sağlık Bakanlığı, Fetali Han Hoyski liderliğindeki Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin Bakanlar Kurulu kararı ile 17 Haziran 1918 tarihinde kurulmuştur. İlk atanan bakan, 1903'te Harkov Üniversitesi'nden mezun olan ve o zamanlar ülkenin en deneyimli cerrahı olan Khudadat Rafibeyli'ydi. Yapı olarak bakanlık, şehir sağlığı, sağlık istatistikleri, eczacılık, kırsal sağlık ve veterinerlik olmak üzere beş bölümden oluşuyordu. O dönemde bir yandan yeni hastaneler, laboratuvarlar, ilaç depoları inşa edilirken, bir yandan da halka ücretsiz sağlık hizmeti sağlanıyordu. Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin 23 aylık yönetiminde, her birinde 1 doktor, 2 sağlık görevlisi, 1 kadın doğum uzmanı ve bir hemşire bulunan 33 hastane faaliyet göstermiştir. İstatistiklere göre, her 75.000 vatandaşa bir doktor düşmekteydi. Hastane azlığı nedeniyle, Azerbaycan parlamentosu 1920'deki 43.321.950 AZN tutarındaki mali bütçesine 35 yeni hastane ve 56 paramedik ofisinin inşasını dahil etmiştir.
Azerbaycan'ın Sovyet yönetimi sırasında da yeni hastaneler ve eczaneler inşa edildi. Bakü'de İlaç üretimi, tıbbi kayıtların incelenmesi ve adli tıp incelemeleri amacıyla devlet eczanesi ve analitik laboratuvarları kurulmuştur. 1960-70'lerde tıp sektörü gelişmiş ve yeni ambulans hizmetleri halka açılmıştır.
Bugün bakanlık, Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev tarafından 29 Aralık 1998 tarihinde imzalanan tüzüğe göre faaliyet göstermektedir.[1]
Sağlık Bakanlığı tüzüğü
[değiştir | kaynağı değiştir]Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev tarafından 25 Mayıs 2006 tarihinde imzalanan cumhurbaşkanlığı kararnamesi, Bakanlık yapısı ve Azerbaycan Sağlık Bakanlığı ile ilgili diğer konuları kapsamaktadır. 1998 ve 2005 yıllarında kabul edilen diğer iki kanun, 413 sayılı yeni kanunun kabul edilmesiyle birlikte hükümsüz kılınmıştır. Tüzüğe göre bakanlığın yapısı sunulmuş ve başkanlık kadrosu 87 kişi olarak belirlenmiştir.[2]
Yapı
[değiştir | kaynağı değiştir]Bakanlığın temel işlevleri, nüfusa yeterli tıbbi bakım sağlamak için ülkedeki sağlık sisteminin düzenlenmesi ve düzenlenmesi; devlet sağlık programlarının hazırlanması ve uygulanması; hem devlet hem de özel sektördeki sağlık firmalarının hizmetlerinin geliştirilmesine yönelik faaliyetlerde bulunmak; ülkedeki hıfzısıhha ve epidemiyoloji birimlerinin düzenlenmesi; ebeveynlik ve aile planlaması ile ilgili programların hazırlanması; hastanelere ilaç, antibiyotik ve antiviral ürünlerin sağlanması; eczane ofis ağlarının düzenlenmesi ve geliştirilmesi; tıbbi ekipman imalatının araştırılması ve geliştirilmesi; Ülkedeki tehlikeli hastalıkların önlenmesi vb.dir.[1][3]
Uluslararası ilişkiler
[değiştir | kaynağı değiştir]Ülkede sağlık hizmetlerinin iyileştirilmesi için Azerbaycan Sağlık Bakanlığı bir dizi uluslararası kuruluşla işbirliği yapmakta ve yabancı ülkelerle tecrübelerini paylaşmaktadır.
Rostrapovich-Vishnevskaya Vakfı
[değiştir | kaynağı değiştir]2010-2012 yıllarında Azerbaycan Sağlık Bakanlığı Rostrapovich-Vishnevskaya Vakfı ile işbirliği yapmıştır. Taraflar, “Gebelerde Hepatit B ve HIV enfeksiyonu tanısı konması ve yenidoğanların Hepatit B'ye karşı korunması” konusunda anlaşma imzalamıştır. Aynı zamanda bakanlık, vakfın desteğiyle bir bağışıklama ve aşı kampanyası düzenlenmiş ve sonuç olarak ülkede kızamık, kabakulak ve parotit gibi hastalıkların insidansları azalmıştır.[4]
Dünya Sağlık Örgütü
[değiştir | kaynağı değiştir]2006'dan bu yana Azerbaycan Sağlık Bakanlığı, Avrupa Bölgesel Komitesi Daimi Komitesi'nde ve DSÖ'nün Yürütme Kurulunda temsil edilmektedir. Ayrıca DSÖ Avrupa Bölge Komitesi'nin 61. oturumu 2011 yılında Azerbaycan'da yapılmıştır. Toplantıda 53 ülkeden halk sağlığı uzmanları ve sağlık bakanları, Avrupa bölgesindeki halk sağlığı sorunları ve mevcut sağlık tehditlerine ilişkin bir anlaşma imzalamışlardır. Aynı zamanda, oturumda "Sağlık 2020 - Yeni Avrupa Sağlık Politikası Çerçevesi" tartışılmış ve Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi 2030 kabul edilmiştir. Dünya Sağlık Örgütü'nün Azerbaycan'daki ülke ofisi, Haziran 1994'te Bakü'de kuruldu. DSÖ programlarının uygulanmasını yürüten bu ofis, altı kişiden oluşan kadrosuyla hizmet vermektedir.[5]
Azerbaycan, 2006 yılından itibaren DSÖ'nün desteğiyle ülkede HIV enfeksiyonuna yönelik tedavi hizmetlerine başlamıştır. Bulaşıcı olmayan hastalıklar, anne ve çocuk sağlığı, sağlık sisteminin güçlendirilmesi, tüberküloz, bağışıklama ve tütün kontrolü gibi sağlık alanılarında mevcut programlar DSÖ işbirliği ile yürütülmektedir.[6]
İslam İşbirliği Teşkilatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Azerbaycan Sağlık Bakanlığı, İİT üyesi ülkelerle işbirliği yapmakta ve sağlık bakanlıklarının oturumlarına katılmaktadır.29 Eylül 2011'de Kazakistan'da yapılan 53 üye ülkenin sağlık bakanları ve uluslararası kuruluşların temsilcileri katıldığı Üçüncü İslam Sağlık Bakanlıkları Konferansına, sağlık bakanı Oktay Shiraliyev de katılmıştır. Oturumda üye ülkeler arasındaki gelişmeler ve işbirlikçi çalışmalar, bulaşıcı ve bulaşıcı olmayan hastalıkların önlenmesi, sağlık çalışanı ve ekipman potansiyelinin geliştirilmesi konuları ele alınmıştır.[7]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Azerbaycan Kabinesi
- Azerbaycan'da Sağlık
- Azerbaycan Devlet Tıp Üniversitesi
- Azerbaycan sağlık bakanları listesi
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "Səhiyyə Nazirliyi" [Ministry of Healthcare]. 7 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Səhiyyə Nazirliyinin Əsasnaməsi". www.sehiyye.gov.az. 6 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Azərbaycan Respublikasının Səhiyyə Nazirliyi" [Ministry of Healthcare of Azerbaijan Republic]. 29 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Səhiyyə naziri Oqtay Şirəliyev Rostrapoviç-Vişnevskaya Fondunun prezidenti Yelena Rostrapoviçi qəbul edib". sehiyye.gov.az. 3 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Səhiyyə naziri Oqtay Şirəliyev ÜST-tı Avropa Regional Komitəsinin 60-cı sessiyasında iştirak edib". sehiyye.gov.az. 10 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "World Health Organization (WHO) – United Nations Azerbaijan" (İngilizce). 24 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Səhiyyə Naziri Oqtay Şirəliyev İslam Əməkdaşlıq Təşkilatı Səhiyyə Nazirlərinin 3-cü sessiyasında iştirak etmişdir". sehiyye.gov.az. 29 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.