İdyopatik trombositopenik purpura
 | Bu maddenin veya maddenin bir bölümünün gelişebilmesi için alakalı konuda uzman kişilere gereksinim duyulmaktadır. (Ağustos 2011) |
| İdiopathic Thrombocytopenic Purpura | |
|---|---|
| Uzmanlık | Hematoloji  |
İdyopatik veya immün trombositopenik purpura (Latince:Idiopathic thrombocytopenic purpura) kısa adı İTP. İmmün trombositopenik purpura İnsan vücudu savunma sisteminin trombositleri zarar verici etki olarak kabul edip işaretlenmesi ve imha edilmesi ile oluşan bir hastalıktır.[1]
Belirtiler ve semptomlar
[değiştir | kaynağı değiştir]
İnsan kanının 1 milimetre küpünde (mm3) 130.000-400.000 adet arası trombosit bulunmaktadır, bu aralıktaki değerler normal kabul edilmektedir.[2] Sayı 50.000/mm3 altına düşmedikçe hastalık genellikle bir belirti vermemektedir. Değerin 30.000/mm3 altına inmesi halinde diş eti ve burunda kanamalar ortaya çıkabilir. 10.000/mm3 altına düşmesi durumunda ise ciltte kendiliğinden deri altı kanamaları nedeniyle nokta şeklinde veya geniş morartılar görülebilir ve pıhtılaşma olmadığı için darbe, yaralanma vb. sonrası oluşan kanamalardan dolayı hayati risk söz konusu olabilir.[3]
Nedeni
[değiştir | kaynağı değiştir]Hastalığın nedeni tam olarak bilinmemektedir. Bağışıklık sistemi tarafından trombositler bir sebepten ötürü düşman kabul edilir ve antikor adı verilen moleküller trombositlerin üzerine bağlanır ve trombositlerin parçalanmasına neden olur. Hastalık kadınlarda erkeklere oranla daha fazla görülür. Genel olarak hamilelikte İTP daha sık yaşanır.[1] İTP tanısı bilinen kadınlarda hamilelik devamında trombositlerin çok daha fazla azaldığı görülebilir. Bu sebeple İTP hastalığı olan kadınlar hamilelikleri boyunca yakından doktor tarafından izlenmelidir. Çocuk ve bebeklerde de kısa süreli veya kronik olarak İTP görülebilir, ancak yetişkinlere nazaran daha farklı tedavi edilmektedirler.[4] Ancak yetişkin hastalarda hastalık akut veya kronik olma eğilimindedir.
Teşhis
[değiştir | kaynağı değiştir]Hekim tarafından yapılan fizik muayenede çıkan bulgular, kan sayımı ve periferik yaymanın incelenmesi ile ITP ön tanısı konulabilir.[3] Kesin tanı koyabilmek için trombositopeniye neden olan hastalıkların (kemik iliği kanserleri, dalakta büyümeye neden olan hastalıklar, hepatit türleri) olmadığının saptanması gerekir. Kemik iliği aspirasyonu ve batın ultrasonografisi testleri yapılır. ITP öntanısı ile şüphelenilen kişilerde viral enfeksiyonlar açısından gerekli kan testleri de yapılabilir. Başka bir hastalık bulunamayan bir kişide kanda trombosit oranı düşük olduğu halde, kemik iliğinde anormal hücreler görülmemesi ve megakaryositlerin bulunması ile ITP tanısı konur.[3]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- The ITP Foundation (İngilizce)
- Trombosit hastalıkları destek derneği2 Ekim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- ITP destek derneği28 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Türk Hematoloji Derneği THD Trombosit Alt Komitesi tarafından konu ile ilgili olarak yazılan makale [1] 19 Eylül 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 21 Eylül 2009 tarihinde erişildi.
- ^ İngilizce Vikipedi tarafından Idiopathic thrombocytopenic purpura ile ilgili olarak yazılan makale [2] 30 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 21 Eylül 2009 tarihinde erişildi.
- ^ a b c Başkent Üniversitesi tarafından İMMÜN TROMBOSİTOPENİK PURPURA (ITP) HASTA KILAVUZU ile ilgili olarak yazılan makale [3] 19 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 21 Eylül 2009 tarihinde erişildi.
- ^ İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi tarafından konu ile ilgili olarak yazılan makale [4], 21 Eylül 2009 tarihinde erişildi.
 | Hematoloji veya Kan bilimi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Hastalık ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
| Sınıflandırma | |
|---|---|
| Dış kaynaklar |