Üç Silahşorlar (film, 1921)
| The Three Musketeers | |
 "Üç Silahşorlar" (The Three Musketeers) filminin özgün sinema afişi. | |
| Yönetmen | Fred Niblo |
|---|---|
| Yapımcı | Douglas Fairbanks |
| Senarist | Douglas Fairbanks Edward Knoblock Lotta Woods Alexandre Dumas, père (roman) |
| Oyuncular | Douglas Fairbanks Leon Bary George Siegmann |
| Müzik | Louis F. Gottschalk |
| Görüntü yönetmeni | Arthur Edeson |
| Kurgu | Nellie Mason |
| Stüdyo | Douglas Fairbanks Pictures |
| Dağıtıcı | United Artists Kino Video (DVD) |
| Cinsi | Sinema filmi |
| Türü | Aksiyon, macera, tarihi, aşk |
| Renk | Siyah-beyaz / Renkli (bazı sahneleri) |
| Yapım yılı | 1921 |
| Çıkış tarih(ler)i | 28 Ağustos 1921, ABD |
| Süre | 119 dakika |
| Ülke |  ABD |
| Dil | Sessiz (Ara yazıları İngilizce) |
| Hasılat | $1,500,000 |
| Devam filmi | The Iron Mask (1929) |
| Diğer adları | Üç Silahşorlar (Türkiye) Les trois mousquetaires (Fransa) Los tres mosqueteros (İspanya) The Three Musketeers (ABD) |
Üç Silahşorlar, 1921 ABD yapımı sessiz tarihi macera - aksiyon filmdir. Özgün adı The Three Musketeers olan film siyah beyaz çekilmiş olmakla beraber tek tük bazı renkli sahneleri vardır.[1] Film her biri yaklaşık 10 dakika süren 12 'makara' (bölüm) dan oluşmaktadır.[2]
Fransız yazar Alexandre Dumas, père (baba Alexandre Dumas)'in 1844'te yayımladığı ünlü eseri Üç Silahşorlar'in sinemadaki ilk uyarlamalarından biridir. Roman 1903 yılından başlayıp 1921 yılına gelinceye kadar dört kez daha filme çekilmişti, ama bunların hepsi kısa ve ucuz filmlerdi. Bu film o tarihe kadarki en görkemli "Üç Silahşorlar" filmi olmuştu.
Bu film aynı zamanda Douglas Fairbanks'in de o tarihe kadar yaptığı en uzun, en özenli ve en yüksek bütçeli filmidir. Film tam iki saat uzunluğundadır ve bu sessiz filmler için alışılmadık bir süredir.[3] Romana en sadık sinema uyarlamalarından biri olarak kabul edilen bu film gişede de büyük bir başarı kazanmış ve o yıl 1,5 milyon dolar hasılat yapmıştı. Bu miktar 2008'in 18 milyon dolarına karşılık gelmektedir.[4]
Filmin başrol oyuncusu, d'Artagnan rolündeki Douglas Fairbanks aynı zamanda Edward Knoblock ve Lotta Woods'la birlikte senaryoyu yazmış, kendi yapım şirketi adına da filmin yapımcılığını üstlenmiştir. Léon Bary (Athos rolünde), George Siegmann (Porthos) ve Eugene Pallette (Aramis) filmin diğer başrollerini paylaşmışlardır. Filmin yönetmeni Fred Niblo'dur. Sessiz (konuşmasız) çekilmiş olan filmin müziklerini Louis F. Gottschalk bestelemiştir.
1929 yılında The Iron Mask adıyla bir devam filmi çekilmiştir. Bu film de önceki gibi bir Alexandre Dumas, père uyarlamasıydı.
Konusu
[değiştir | kaynağı değiştir]17. yüzyıl Fransasında kral XIII. Louis'nin hüküm sürdüğü bir dönemde, silahşor Gaskonyalı D'Artagnan (Douglas Fairbanks), kralın muhafız takımından olan üç silahşorlar Athos (Leon Barry), Porthos (George Siegmann) ve Aramis (Eugene Pallette)'le yaptığı ve kazasız sona eren bir kılıç düellosundan sonra sempatilerini kazandığı bu üçlüyle sıkı dost olur. Zaten D'Artagnan da Paris'e kralın muhafızlarından biri olabilmek için gitmektedir. Güçlerini birleştiren bu dört usta silahşor Paris'e saray'a gelirler. Sarayda entrikacı Kardinal Richelieu (Nigel De Brulier), Kraliçe Anne (Mary McLaren)'i kocası Kral XIII. Louis (Adolphe Menjou)'nin gözünden düşürmek için, Anne'in İngiliz aşığı Buckingham Dükü (Thomas Holding)'ne önceden hediye etmiş olduğu elmas broşu çalması için Milady de Winter (Barbara La Marr)'i görevlendirmiştir. Constance (Marguerite de la Motte)'ın da yardımıyla silahşorlar zamana karşı yarışarak broşu geri almaya ve kraliçelerinin onurunu kurtarmaya çalışacaklardır.
Oyuncu kadrosu
[değiştir | kaynağı değiştir]| Oyuncu | Rolü |
|---|---|
| Douglas Fairbanks | Gaskonyalı d'Artagnan |
| Léon Bary | Athos |
| George Siegmann | Porthos |
| Eugene Pallette | Aramis |
| Boyd Irwin | Rochefort Kontu |
| Thomas Holding | Buckingham Dükü |
| Sidney Franklin | Monsieur Bonacieux |
| Charles Stevens | Planchet |
| Nigel De Brulier | Kardinal Richelieu |
| Willis Robards | Captain de Treville |
| Lon Poff | Peder Joseph |
| Mary MacLaren | Avusturya Kraliçesi Anne |
| Marguerite De La Motte | Constance Bonacieux |
| Barbara La Marr | Milady de Winter |
| Walt Whitman | d'Artagnan'ın babası |
| Adolphe Menjou | XIII. Louis |
| Charles Belcher | Bernajoux |
Çekim tekniği
[değiştir | kaynağı değiştir]35 mm siyah beyaz negatife [1.37:1] çerçeve oranıyla çekilmiş olan bu filmin bazı bölümleri renkliydi. Bu renkler bildiğimiz anlamda renkli çekim yoluyla değil elle boyama tekniğiyle elde edilmişti. Her renk için ayrı çıkartılmış siyah beyaz kopyaların uygun anilin boyalarla boyanarak yeniden tek bir renkli negatifte birleştirilmesi tekniğine mucidi gravür ustası Max Handschiegl'e atfen "Handschiegl elle boyama gravür tekniği" adı veriliyordu (1926'da Kelley Color adını almıştır). Bu bir nevi şablonla boya aktarımı (dye-transfer) tekniğiydi ve zahmetli bir işlem olduğu için filmlerin kısa bölümlerine uygulanabiliyordu. Çok az örneği günümüze kadar gelebilmiştir. "Üç Silahşorlar" in çoğu projeksiyonlar için tamamı siyah beyaz kopyalarının da basılmış olduğu bilinmektedir. Film 3.566 metredir (11.700 feet) ve her biri yaklaşık 10 dakikalık 12 'makara'dan ibarettir.[2][5]
Filmin DVD'si
[değiştir | kaynağı değiştir]Genelde sanat filmlerini, klasik filmleri, avangart deneysel filmleri ve farklı ülkelerin sinemalarından gişe şansı az olan ilginç filmleri videoya aktarmasıyla tanınan (çalışma tarzı bu açıdan Criterion Collection şirketinin çalışma tarzına benzemektedir) New York merkezli Kino Video, 3 Şubat 2004'te "Üç Silahşorlarin bir DVD'sini piyasaya vermiştir. Kino, birçok DVD filminde yaptığı gibi bu filmi de bir restorasyondan geçirmiş, ayrıca Louis F. Gottschalk'ın 1921'de film için bestelemiş olduğu orijinal müziği de dijital stereo formatta yeniden kaydederek filmin ses kuşağına eklemiştir.[6][7]
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Douglas Fairbanks, Sr., ya da baba Douglas Fairbanks olarak anılan Douglas Fairbanks'in kendisi gibi tanınmış bir aktör olan oğlu Douglas Fairbanks, Jr.'un da filmde küçük bir rolü vardır. O zaman henüz 12 yaşında olan ve ikinci filminde gözüken oğul Douglas Fairbanks'in adı jenerikte geçmez.
Romanın diğer sinema uyarlamaları
[değiştir | kaynağı değiştir]Alexandre Dumas, père'in 1844 tarihli romanının sinema ve televizyon uyarlamaları şunlardır:
| Yıl | Film | Ülke | Yönetmen | Notlar |
|---|---|---|---|---|
| 1903 | The Three Musketeers | Fransa | Siyah beyaz, sessiz | |
| 1914 | The Three Musketeers | ABD | Charles V. Henkel | Siyah beyaz, sessiz |
| 1916 | The Three Musketeers | ABD | Charles Swickard | Siyah beyaz, sessiz 63 dak. |
| 1921 | Les trois mousquetaires | Fransa | Henri Diamant-Berger | Siyah beyaz, sessiz |
| 1921 | The Three Musketeers | ABD | Fred Niblo | Bu maddenin konusu |
| 1933 | Les trois mousquetaires | Fransa | Henri Diamant-Berger | İlk sesli versiyon. Siyah beyaz 246 dak |
| 1935 | The Three Musketeers | ABD | Rowland V. Lee | Siyah beyaz |
| 1939 | The Three Musketeers | ABD | Allan Dwan | Siyah beyaz |
| 1942 | Los tres mosqueteros | Meksika | Miguel M. Delgado | Siyah beyaz |
| 1945 | Los tres mosqueteros | Arjantin/Uruguay | Julio Saraceni | Siyah beyaz |
| 1948 | The Three Musketeers | ABD | George Sidney | İlk renkli versiyon |
| 1952 | Il boia di Lilla | İtalya/Fransa | Vittorio Cottafavi | Siyah beyaz |
| 1953 | Les trois mousquetaires | İtalya/Fransa | André Hunebelle | Renkli |
| 1957 | "Os três Mosqueteiros" | Brezilya | J. Silvestre | Dizi |
| 1960 | The Three Musketeers | ABD | TV filmi, siyah beyaz | |
| 1961 | Les trois mousquetaires: Première époque - Les ferrets de la reine | Fransa/İtalya | Bernard Borderie | Renkli |
| 1961 | Les trois mousquetaires: La vengeance de Milady | Fransa/İtalya | Bernard Borderie | Renkli |
| 1966 | "The Three Musketeers" | İngiltere | Mini dizi 10 bölüm, siyah beyaz | |
| 1968 | De drie Musketiers | Belçika | Eddy Verbruggen | TV filmi, siyah beyaz |
| 1971 | "Los tres mosqueteros" | İspanya | Pedro Amalio López | TV Mini dizisi, siyah beyaz |
| 1971 | Die Sexabenteuer der drei Musketiere | Batı Almanya | Erwin C. Dietrich | Renkli |
| 1973 | The Three Musketeers | Avustralya | Joseph Barbera, William Hanna | Animasyon, TV filmi, renkli |
| 1973 | The Three Musketeers | ABD/İngiltere | Richard Lester | Renkli, Oliver Reed oynuyor |
| 1974 | Les quatre Charlots mousquetaires | Fransa | André Hunebelle | Renkli |
| 1974 | The Four Musketeers | İspanya/Panama | Richard Lester | Oliver Reed oynuyor |
| 1974 | Les trois mousquetaires | Fransa/İtalya/İngiltere | John Halas | |
| 1978 | D'Artanyan i tri mushketyora | Sovyetler Birliği | Georgi Yungvald-Khilkevich | TV filmi |
| 1993 | The Three Musketeers | Japonya/ABD | Masakazu Higuchi | Animasyon, video filmi |
| 1993 | The Three Musketeers | Avusturya/İngiltere | Stephen Herek | |
| 2000 | M.K.3 | ABD | Félix Enríquez Alcalá | TV filmi |
| 2001 | The Musketeer | Almanya/İngiltere | Peter Hyams | |
| 2003 | 3 musketiers - De musical | Hollanda | Paul Eenens | Müzikal, video filmi |
Türkiye'deki uyarlamalar
[değiştir | kaynağı değiştir]| Yıl | Film | Yönetmen | Notlar |
|---|---|---|---|
| 1966 | Üç Korkususuz Arkadaş | Halit Refiğ | Kıbrıs'ta geçiyor Oyuncular: Tanju Gürsu, Kuzey Vargın, Nilüfer Aydan |
| 1967 | Kara Davut (film, 1967) | Tunç Başaran | Osmanlı'ya uyarlanmış. Fransa yerine Germiyan Beyliği Oyuncular: Kartal Tibet, Tanju Gürsu |
| 1972 | Üç Silahşorlar (film, 1972) | Çetin İnanç | 17. yüzyıl Fransasında geçiyor d'Artagnan Hakan Balamir |
| 1972 | Üç Silahşorların İntikamı | Çetin İnanç | 17. yüzyıl Fransasında geçiyor d'Artagnan Hakan Balamir |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "The Three Musketeers" (İngilizce). IMDb. 16 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2010.
- ^ a b "The Three Musketeers" (İngilizce). silentera.com. 1 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2010.
- ^ "The Three Musketeers/Plot Synopsis" (İngilizce). allmovie.com. 14 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2010.
- ^ "Purchasing Power of Money in the USA" (İngilizce). measuringworth.com. 7 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2010.
- ^ "Handschiegl color process" (İngilizce). en.wikipedia.org. 2 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2010.
- ^ "The Three Musketeers (1921)/DVD details" (İngilizce). IMDb. Erişim tarihi: 22 Ocak 2010.
- ^ "Kino International (company)" (İngilizce). en.wikipedia.org. 27 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2010.
- ^ Scognamillo, Giovanni (1988). Türk Sinema Tarihi 2. Cilt (1960-1986). Metis Yayınları. ss. sayfa 82,197.
- ^ "Çetin İnanç". sinematurk.com. 2 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2010.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- IMDb'de Üç Silahşorlar
- allmovie.com'da "The Three Musketeers"14 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Üç Silahşorlar filmini ücretsiz olarak indirmek için Internet Archive'i kullanabilirsiniz [daha fazlası]
| Otorite kontrolü |
|
|---|
- 1921 çıkışlı filmler
- 1920'lerde macera filmleri
- 1920'lerde aksiyon filmleri
- Kısmen renkli filmler
- Amerika Birleşik Devletleri sessiz filmleri
- Üç Silahşörler'den uyarlanan filmler
- Amerika Birleşik Devletleri romantik filmleri
- Tarihî filmler
- Konusu Paris'te geçen filmler
- United Artists filmleri
- Edward Knoblock'un senaryosunu yazdığı filmler
- Douglas Fairbanks'in senaryosunu yazdığı filmler
- Fred Niblo'nun yönettiği filmler
- Arthur Edeson'un görüntülediği filmler
- Louis F. Gottschalk'ın müziğini yaptığı filmler
- Amerika Birleşik Devletleri macera filmleri
- 1620'lerde geçen filmler
- Amerika Birleşik Devletleri yapımı siyah-beyaz filmler